Η Μεγάλη Εβδομάδα

Ας κάνουμε μια σύντομη γνωριμία με τις εορτές της Μεγάλης Εβδομάδας.

Τι είναι Μεγάλη Εβδομάδα;

Η Μεγάλη Εβδομάδα είναι η εβδομάδα πριν το Πάσχα (από την Κυριακή των Βαΐων το βράδυ μέχρι το Μ. Σάββατο) και ονομάζεται «Μεγάλη», όχι γιατί έχει περισσότερες μέρες ή ώρες από τις άλλες εβδομάδες, αλλά γιατί τα γεγονότα όπου τελούνται και βιώνονται στους Ιερούς Ναούς είναι κοσμοσωτήρια για τον άνθρωπο!


Πώς βιώνεται ο λειτουργικός χρόνος τη Μεγάλη εβδομάδα;

 Η Εκκλησία από την μεγάλη της φιλανθρωπία, για να μπορέσουν όσο είναι δυνατόν περισσότεροι πιστοί να συμμετέχουν στις Ακολουθίες, επέτρεψε από την αρχή της Μ. Εβδομάδας, να ψάλλεται ο Όρθρος της επόμενης ημέρας. (π.χ. την Κυριακή των Βαΐων το βράδυ ψάλλεται ο Όρθρος της Μεγάλης Δευτέρας).


Τι τελείται τις ημέρες της Μεγάλης Εβδομάδας;

Οι τέσσερις πρώτες ημέρες μας προετοιμάζουν πνευματικά για το θείο δράμα και οι Ακολουθίες ονομάζονται «Ακολουθίες του Νυμφίου».

Μεγάλη Δευτέρα (Κυριακή Βαΐων βράδυ):

Την Μεγάλη Δευτέρα κυριαρχούν δύο γεγονότα:

α) Η ζωή του Ιωσήφ του 11ου γιου του Πατριάρχη Ιακώβ, του ονομαζόμενου Παγκάλου, δηλαδή του ωραίου στο σώμα και τη ψυχή. Ο Ιωσήφ προεικονίζει με την περιπέτειά του (που πουλήθηκε σκλάβος στην Αίγυπτο) τον ίδιο τον Χριστό και το πάθος Του.

β) Το περιστατικό της άκαρπης συκιάς που ξέρανε ο Χριστός (Ματθ. 21, 18-22):
Συμβολίζει την Συναγωγή των Εβραίων και γενικά την ζωή του Ισραηλιτικού λαού που ήταν άκαρποι από καλά έργα.

Μεγάλη Τρίτη (Μεγάλη Δευτέρα βράδυ):
Την Μεγάλη Τρίτη θυμόμαστε και ζούμε δύο παραβολές:

α) Των δέκα παρθένων (Ματθ. 25,1-13) που μας διδάσκει να είμαστε έτοιμοι και γεμάτοι από πίστη και φιλανθρωπία.

β) Των Ταλάντων (Ματθ. 25,14-30), που μας διδάσκει να είμαστε εργατικοί και πρέπει να καλλιεργούμε και να αυξήσουμε τα πνευματικά μας χαρίσματα.

Μεγάλη Τετάρτη (Μεγάλη Τρίτη βράδυ):

Η Μεγάλη Τετάρτη είναι αφιερωμένη στην αμαρτωλή γυναίκα (Λουκ. 7,47), που μετανιωμένη άλειψε τα πόδια του Κυρίου με μύρο και συγχωρήθηκε για τα αμαρτήματά της, γιατί έδειξε μεγάλη αγάπη και πίστη στον Κύριο. Ψάλλεται το περίφημο τροπάριο (δοξαστικό) της Υμνογράφου Μοναχής Κασσιανής.

Μεγάλη Πέμπτη (Μεγάλη Τετάρτη βράδυ):Την Μεγάλη Πέμπτη γιορτάζουμε 4 γεγονότα :

α) Τον Ιερό Νιπτήρα, το πλύσιμο δηλαδή των ποδιών των μαθητών από τον Κύριο, δείχνοντας για το ποια πρέπει να είναι η διακονία των πιστών στην Εκκλησία.

β) Τον Μυστικό Δείπνο, δηλαδή την παράδοση του Μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας.

γ) Την Προσευχή του Κυρίου, στο Όρος των Ελαιών και

δ) την Προδοσία του Ιούδα, δηλαδή την αρχή του Πάθους του Κυρίου.

Μεγάλη Παρασκευή (Μεγάλη Πέμπτη βράδυ):

Την Μεγάλη Παρασκευή έχουμε την Κορύφωση του θείου δράματος, τελείται η «Ακολουθία των Παθών» και θυμόμαστε και βιώνουμε τα Σωτήρια και φρικτά Πάθη του Κυρίου και Θεού μας. Δηλαδή:

α) Τα πτυσίματα

β) τα μαστιγώματα

γ) τις κοροϊδίες

δ) τους εξευτελισμούς

ε) τα κτυπήματα

στ) το αγκάθινο στεφάνι και κυρίως την

ζ) Σταύρωση και

η) τον θάνατο του Χριστού μας.

Μεγάλο Σάββατο (Μεγάλη Παρασκευή πρωί και βράδυ):

Το Μεγάλο Σάββατο το πρωί γιορτάζουμε:

α) την Ταφή Του Κυρίου και

β) την Κάθοδο Του στον Άδη, όπου κήρυξε σε όλους τους νεκρούς. Έτσι Μεγάλη Παρασκευή το πρωί (ημερολογιακά), τελούνται οι εξής ακολουθίες: Ακολουθία των Μεγάλες Ωρών και στις 12.00 το μεσημέρι της Αποκαθηλώσεως, δηλαδή την Ταφή Του Κυρίου από τον Ιωσήφ τον Αριμαθαίας και το Νικόδημο τον Φαρισαίο, μέλος του Μ. Συμβουλίου και κρυφό μαθητή του Κυρίου.

Την Μεγάλη Παρασκευή το βράδυ (ημερολογιακά) ψάλλονται τα Εγκώμια και έχουμε την περιφορά του Επιταφίου!

Κυριακή του Πάσχα (Μ. Σάββατο πρωί και νύχτα από τις 12.00 π.μ):

 Το Μεγάλο Σάββατο (ημερολογιακά) το πρωί, έχουμε την λεγόμενη «1η Ανάσταση», δηλαδή το προανάκρουσμα της Αναστάσεως που μεταδίδουν οι ύμνοι και της προσμονής της λυτρώσεως όλης της κτίσεως από την φθορά και τον θάνατο!

Το Μεγάλο Σάββατο στις 12.00 (δηλαδή ουσιαστικά την Κυριακή), έχουμε την ζωηφόρο Ανάσταση του Κυρίου μας, την ήττα του θανάτου και της φθοράς και την αφή του Αγίου Φωτός στον κόσμο από το Πανάγιο Τάφο.

Κυριακή του Πάσχα στις 11.00 π.μ. ή το απόγευμα, τελείται ο «Εσπερινός της Αγάπης», όπου σε πολλές γλώσσες διαβάζεται το Ιερό Ευαγγέλιο και διατρανώνεται παγκοσμίως η νίκη του θανάτου και η εποχή της Καινούριας Διαθήκης, της χαράς και της Αναστάσιμης ελπίδας.

Ποιο είναι το βαθύτερο νόημα των Παθών και της Αναστάσεως για όλους εμάς τους Πιστούς;
Οι πιστοί βιώνουμε τα πάθη και την ανάσταση του Χριστού συμμετέχοντας ενεργά σε αυτά με «συμπόρευση», «συσταύρωση» και «συνανάσταση»! Ο Χριστός με την θέληση του (εκουσίως), έπαθε και ανέστη για να σωθούμε όλοι εμείς! Αυτό σημαίνει ότι δεν λυπούμαστε «μοιρολατρικά» για το Πάθος του, αλλά για τις δικές μας αμαρτίες και αφού μετανιώνουμε ειλικρινώς μπορούμε την αντικειμενική σωτηρία που χάραξε ο Χριστός να την κάνουμε και υποκειμενική - προσωπική σωτηρία!

πηγή: http://www.knossosfm.gr/

ΤΟ ΠΑΣΧΑ ΤΩΝ ΠΟΝΤΙΩΝ

Η Ανάσταση του Κυρίου έκρυβε ένα ιδιαίτερο και βαθύ νόημα για τον μαρτυρικό Πόντο. Στην ψυχή του υπόδουλου Γένους συμβόλιζε την ελπίδα της λύτρωσης και της ανάστασης.
Από την Μεγάλη Εβδομάδα, κορυφώνονταν το ενδιαφέρον και η προσδοκία της μεγάλης ημέρας του Πάσχα. Το Σάββατο του Λαζάρου τα μικρά παιδιά και οι έφηβοι έκοβαν μπουμπουκιασμένα κλαδιά από τα βάγια. Στη συνέχεια τα μοίραζαν από σπίτι σε σπίτι ψάλλοντας, και οι νοικοκυρές τα φίλευαν κουλούρια, αυγά, φουντούκια, καρύδια, βρασμένα καλαμπόκια ή τους έδιναν λίγα γρόσια για φιλοδώρημα. Ίδια κλαδιά μοίραζαν και στις εκκλησίες την Κυριακή των Βαΐων.
Κάθε οικογένεια τοποθετούσε ένα κλαδάκι στο εικονοστάσι για καλή τύχη και θεϊκή προστασία. Την ημέρα αυτή τα παιδιά τραγούσαν το δίστιχο: Βάι Βάι των Βαγιών, εν Κερκέλ' κι εμέν ωβόν.
Τη Μ.Πέμπτη, νωρίς το πρωί, πήγαιναν νηστικοί στην εκκλησία για να μεταλάβουν. Όταν γύριζαν σπίτι έκαναν γενικό αποδράνισμα και στη συνέχεια έβαφαν τα αυγά. Για το σκοπό αυτό, συνήθως χρησιμοποιούσαν κρεμμυδότσουφλα που έβγαζαν ένα ανοιχτό καφέ χρώμα. Οι γυναίκες πήγαιναν κόκκινα αυγά στην εκκλησία, τόσα όσα και τα μέλη της οικογένειας, τα "ευχίαζε ο ποπάς" και τα έπαιρναν μετά την Ανάσταση. Μερικά, τα έβαφαν με μοβ μελάνι και τα πήγαιναν στο νεκροταφείο τη Δευτέρα του Θωμά. Το πρωί της Μ.Πέμπτης ετοίμαζαν τα "κερκέλια". Ζύμωναν αλεύρι, αυγά και μαγιά σε σχήμα πλεξούδας, την οποία στόλιζαν με αυγά.
Η Μ.Παρασκευή ήταν ημέρα μεγάλου πενθους. Έπαυαν όλες οι εργασίες και από την αρχή της λειτουργίας οι καμπάνες χτυπούσαν πένθιμα. Τα κορίτσια στόλιζαν τον Επιτάφιο με μανουσάκια, κρίνους και τριαντάφυλλα. Το μεσημέρι γινόταν προσκύνημα και το απόγευμα η περιφορά του Επιταφίου. Τα λουλούδια του τα έπαιρναν σπίτι τους και τα φύλαγαν στο εικονοστάσι. Σε πολλές περιοχές γινόταν αγρυπνίες.
Η Ανάσταση στην Ανατολή γινόταν τα βαθιά χαράματα. "Όρθρου βαθέως", κατά το Ευαγγέλιο. Έτσι, το βράδυ του Μ.Σαββάτου συγγεντρώνονταν όλοι στην εκκλησία και μόλις άρχιζε να χαράζει, έβγαιναν στο προαύλιο της εκκλησίας και ο ιερέας αναφωνούσε το "Χριστός Ανέστη εκ νεκρών". Καθ'όλη τη διάρκεια της ημέρας "εντούναν τα ωβά τουν", από όπου προέκυπτε νικητής αυτός που είχε το πιο γερό αυγό. Εκτός από το τσούγκρισμα, είχαν ως έθιμο και το κύλισμα των αυγών. Διάλεγαν ένα μέρος με κλίση, άφηναν τα αυγά να κυλίσουν και εάν το αυγό τους χτυπούσε κάποιο άλλο, κέρδιζαν.
Το τριήμερο από το Μ.Σάββατο μέχρι τη Δευτέρα του Πάσχα, οι επισκέψεις σε φίλους και συγγενείς ήταν συνεχείς, συνοδευόμενες από λουκούλλεια πασχαλινά φαγοπότια με τραγούδια και χορούς, γιορτάζοντας έτσι το χαρμόσυνο μήνυμα της Αναστάσεως.

ΚΕΙΜΕΝΟ ΤΟ ΟΠΟΙΟ ''ΔΑΝΕΙΣΤΗΚΑΜΕ'' ΑΠΟ ΤΟΝ

ΣΥΛΛΟΓΟ ΠΟΝΤΙΩΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ- ΚΟΡΔΕΛΙΟΥ

τραγούδια της Λαμπρής


Σην Τραπεζούνταν την Λαμπρήν

Σην Τραπεζούνταν την Λαμπρην
και σα καλά τα χρόνεα
τα εκκλησίας έλαμπαν
έμορφα φωταγμένα.

Τ' οσπίτεα εσκουντούλιζαν
άνθεα και μανουσάκεα
τραντάφυλλα, κόκκινα οβά
και τη Λαμπρής τσορέκεα.

Εχέρουμνες την άνοιξην
με το Χριστός Ανέστη
μικροί, τρανοί με την ευχήν
καλά με πολλά τα έτη.

Άγγελος Φωστηρόπουλος, περιοδικό Ποντιακή Εστία,

β' περίοδος Μάιος – Ιούνιος 1975, τεύχος 3ο

Έρθεν οφέτος η Λαμπρήν
Έρθεν οφέτος η Λαμπρήν τον κουκαραν εβγάλτεν,
φετιζνόν κόκκινο οβό ξαν σην Εικόναν βάλτεν.

Ρεφραίν
Την Λαμπρήν χρόνεα πολλά, τρώνε κόκκινα οβά
Την Λαμπρήν Χριστός Ανέστη, όλεν κι Αληθώς Ανέστη.

Έρθεν οφέτος η Λαμπρή και τα καλά ημέρας
θα φορούν και σκεπάουταν τα κορτσόπα τη χώρας.

Ρεφραίν
Χριστός Ανέστη οσήμερον όλ' λάσκουν χαρεμένα
σ' όλεα τα οσπίτεα πίν' και τα πόρτας ανοιγμένα.

Ρεφραίν
Χριστός Ανέστη εκ νεκρών και θάνατον πατήσας
τον βίο μ' όλεν θα πουλώ και δίγω απ' οπίς ατσς.

Γιώργος Αμαραντίδης (Συμούλτς')

*το παρρόν άρθρο ήταν επιθυμία

ενός από τους αναγνώστες μας.

chatroom

ΞΥΠΝΗΜΑΤΑ

Θεσσαλονίκη, 23.03.10

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΥΠΟΥ

ΞΥΠΝΗΜΑΤΑ
στο Περιβαλλοντικό Κέντρο του ΑΡΚΤΟΥΡΟΥ

Καλοκαίρι μύρισε και οι αρκούδες ξύπνησαν.
Για τις πρώην αιχμάλωτες αρκούδες του Καταφυγίου είναι πολύ σημαντικό να ακολουθούν φυσικό βιολογικό κύκλο και να πέφτουν σε χειμέριο ύπνο.
Μέσα στο ακόμη χιονισμένο Καταφύγιο της Αρκούδας, στο Νυμφαίο της Φλώρινας ξύπνησαν από το χειμέριο ύπνο* και οι 13 αρκούδες. Φέτος ο χειμώνας που σε μας φάνηκε σύντομος ήταν ικανοποιητικός για τις αρκούδες αφού είχε πολύ χιόνι που τις κράτησε σε ύπνο περίπου 2,5 μήνες (Ιανουάριος-Μάρτιος).
Ο υπέργηρος –για τα παγκόσμια δεδομένα ορίου ζωής των αρκούδων (20-25 έτη)- σαρανταπεντάρης Ανδρέας, τα κατάφερε και φέτος και ξύπνησε ακμαίος.
Ο Γιωργάκης με την Ειρήνη μοιράστηκαν και φέτος την ίδια φωλιά και ξύπνησαν ταυτόχρονα.
Τα άλλα μέλη της παρέας τους, Μήτσος, Κατερίνα και Κυριάκος δείχνουν να έχουν μεγάλη όρεξη μετά την περίοδο του ύπνου και της αφαγίας. Η Βέσνα που βρίσκεται στον ίδιο χώρο του Καταφυγίου παραμένει νευρική αφού κοιμήθηκε τελευταία και ξύπνησε πρώτη.
Η Τασούλα μετά το πρώτο ξύπνημά της, πρόσθεσε κι άλλα φύλλα στο στρώμα της κι επέστρεψε στη φωλιά της για να ξυπνήσει τελευταία όπως κάθε χρόνο.
Ο Μίσα κοιμάται ακόμη, ενώ οι Μπάρμπαρα, Μανώλης, Γιώργος και Ντιούκ έχουν ξυπνήσει για τα καλά και κινούνται ζωηρά.
Οι επισκέπτες μπορούν και πάλι από την 25η Μαρτίου, καθημερινά (και τις αργίες) από τις 10.00 ως τις 16.30 να επισκέπτονται και να ενημερώνονται τόσο στο Καταφύγιο της Αρκούδας στο Νυμφαίο όσο και στους υπόλοιπους χώρους του Περιβαλλοντικού Κέντρου του ΑΡΚΤΟΥΡΟΥ (Κέντρο Ενημέρωσης για την Αρκούδα στον Αετό και Καταφύγιο του Λύκου στην Αγραπιδιά).
Περισσότερες πληροφορίες για τους επισκέπτες στο www.arcturos.gr και στο 2386 0 41500.
Επικοινωνία για δημοσιογράφους: Βάσω Πετρίδου: 6937 422537, 2310 555920

*Κατά τους χειμερινούς μήνες η αρκούδα πέφτει σε χειμέριο ύπνο και όχι νάρκη αφού μπορεί να ξυπνήσει αν ενοχληθεί.
Αξιοσημείωτο είναι πως ενώ όλα τα ζώα που πέφτουν σε χειμέριο ύπνο πρέπει κατά καιρούς να ξυπνήσουν για να αποβάλουν τα ούρα τους, η αρκούδα δεν χρειάζεται να κάνει κάτι παρόμοιο διότι διαθέτει έναν μοναδικό μηχανισμό ανακύκλωσης της ουρίας. Το άλλο αξιοσημείωτο είναι ότι η αρκούδα γεννά κατά τη διάρκεια του ύπνου 1-2 και σπάνια 3 μικρά που ζυγίζουν μόλις 200-300 γραμμάρια το καθένα!

Και επειδή οι αρκούδες ξύπνησαν, αυξημένη θα είναι η κινητικότητά τους από τώρα και μέχρι τον επόμενο χειμώνα.
Για να μειωθεί κατά το δυνατόν ο κίνδυνος συνάντησης με ένα μεγάλο ζώο, όπως η αρκούδα, στο δάσος θα πρέπει κάποιος να γνωρίζει ότι:
• Η αρκούδα έχει εξαιρετική όσφρηση, πολύ καλή ακοή και όχι τόσο καλή όραση
• Έχει εξαιρετική μνήμη και νοημοσύνη
• Οριοθετεί την επικράτειά της
• Ο ζωτικός της χώρος είναι 100-150 χλμ2 για ένα θηλυκό και έως και παραπάνω από 400 χλμ2 για ένα αρσενικό άτομο.
• αν δεν ενοχληθεί, ακολουθεί συγκεκριμένη ρουτίνα στις καθημερινές της μετακινήσεις: χρησιμοποιεί την ίδια όχθη ρεματιάς και τον δασικό δρόμο για τις μετακινήσεις της, το ίδιο μονοπάτι για να πάει στη φωλιά της, τους ίδιους οπωρώνες για να βρει φρούτα.
• Η όρθια στάση της είναι συμπεριφορά ανίχνευσης ή και φόβου και όχι εκδήλωση επίθεσης

Τα παραπάνω σημαίνουν πως αντιλαμβάνεται εύκολα τον γύρω της χώρο και συνήθως καταλαβαίνει πολύ νωρίτερα την παρουσία του ανθρώπου από ότι ο άνθρωπος τη δική της παρουσία και απομακρύνεται. Άρα για να μην τη συναντήσουμε, προτείνεται η παρουσία μας στο δάσος να είναι θορυβώδης και ιδιαίτερα εμφανής.
Αν συναντήσετε αρκούδα στο δάσος:
Η ΑΡΚΟΥΔΑ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΝΟΙΩΣΕΙ ΟΤΙ ΑΠΕΙΛΕΙΤΑΙ από τον άνθρωπο
Αυτό σημαίνει:
1. Κρατάμε την ψυχραιμία μας
2. Μένουμε ακίνητοι
3. Δεν παίρνουμε «απειλητικά» αντικείμενα όπως πέτρες, κλαδιά κτλ.
4. Προσπαθούμε να οπισθοχωρήσουμε σταδιακά «αναγνωρίζοντας» την «κυριαρχία» της αρκούδας στο χώρο
5. Δεν τρέχουμε
6. Σε περίπτωση στενών χώρων δημιουργούμε χώρο διαφυγής για την αρκούδα και δεν της «κόβουμε» το δρόμο

Το πιο πιθανό είναι ότι με την παρουσία μας η αρκούδα θα έχει φύγει.
Η αρκούδα κινείται κυρίως από το σούρουπο ως την αυγή και σπανιότερα κατά τη διάρκεια της ημέρας. Η άμεση αντιμετώπιση της παρουσίας της αρκούδας είναι ιδιαίτερα δύσκολη διαδικασία και απαιτείται τουλάχιστο αποφυγή απερίσκεπτων ενεργειών και συνεργασία των αρμόδιων φορέων όπως η Δασική Υπηρεσία και η Αστυνομία. Ειδική ομάδα δράσης του ΑΡΚΤΟΥΡΟΥ επισκέπτεται συχνά τις περιοχές εμφάνισης αρκούδων μετά από επικοινωνία και συνεργασία με τις τοπικές αρχές.
Όταν η αρκούδα επισκέπτεται τακτικά μια κατοικημένη περιοχή:
 Φροντίστε να κάνετε συνεχώς θόρυβο εφόσον βρίσκεστε σε εξωτερικό χώρο ή να μιλάτε διαρκώς.
 Μαζεύετε τα σκουπίδια από τους εξωτερικούς χώρους, τις πλατείες, τις αυλές των σπιτιών καθώς και ότι άλλο μπορεί να αποτελεί τροφική πηγή για την αρκούδα και επομένως να την ελκύει στην περιοχή.
 Καθαρίστε υπολείμματα από περυσινή σοδειά που μπορεί να υπάρχουν σε γειτονικά χωράφια.
 Μην ταΐζετε την αρκούδα

Αξίζει να σημειωθεί πως η «άμεση αντιμετώπιση» όπως συχνά αναφέρεται, ουσιαστικά είναι ανέφικτη και δεν λύνει οριστικά το πρόβλημα της προσέγγισης της αρκούδας σε κατοικημένες περιοχές, ειδικά την εποχή που διανύουμε με την έλλειψη τροφικών πηγών. Η πραγματική αιτία για την συμπεριφορά της αρκούδας σχετίζεται με κακές διαχειριστικές πρακτικές από την πλευρά του ανθρώπου όπως η διατήρηση μικρών ή μεγάλων σκουπιδότοπων γύρω από τους οικισμούς και η υποβάθμιση του βιοτόπου της.
Και βέβαια, ανθρώπινη ευθύνη είναι η πρόληψη, οπότε η εγκατάσταση ηλεκτροφόρων περιφράξεων για τις καλλιέργειες και τις μελισσοκομικές εγκαταστάσεις σε ορεινές περιοχές καθώς και η φύλαξη των κοπαδιών από καθαρόαιμους ελληνικούς ποιμενικούς σκύλους είναι οι πιο αποτελεσματικές λύσεις για την αρμονική συμβίωση ανθρώπου και αρκούδας.


ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ, Ρογκότη 3, 54624, Θεσσαλονίκη, τηλ. 2310 555920, fax 2310 553932,
e-mail arcturos@arcturos.gr, http://www.arcturos.gr/