29 Φεβρουαρίου 2008

Στίχοι ποντιακών τραγουδιών no.4

Ο καημένον ο σπουργίτης

Σο καλυβις ολοερα
Συριζω τραγοδωσε
Αμον ανοιξισνο πουλιν
Παντα θα κελαηδόσε

Ο καημενον ο σπουργιτης
Παντα λασκετε αλητης
Ποσα φορας εμονασες
Εμεν πουλιμ’ σο σπιτις

Και πολλα εχω να λεγοσε
Σα χειλιαμ’ ειν’ γραμμενα
Θα αρχεινω και λεγατα
Αρνιμ’ απ’ έναν έναν

Ο καημενον ο σπουργιτης…

Αν ειχες σκαλα ουρανεν

Ασκεμα χρονια ερθανε
Ανθρωπ’ ντο θα εφτανε
Ζωη κι επεμνε αλλ’ αδα
Κι εμεις ολ που θα παμε

Αν ειχες σκαλα ουρανεν
Σην γη να εκατηβαινε
Οι εφτωχοι θα ερχουσαν
Αδα ζωη κι επεμνεν

Τη σημερνον την εποχην
Νερον να πιντς νουνισα
Και το κοριτς ντο αγαπας
Φογασε να φιλησα

Αν ειχες σκαλα…

Εμεν και σεν πι θα χωριζ’

Εμεν και σεν πι θα χωριζ’
Ακομαν κι εγενεθεν, γιαρ

Εχ, και ους να θ’ επινασε τεμον
Το ψοπομ’ ετελεθεν, γιαρ

Ελα οξοκα ας βλεποσε
Αρ’ εμπα απες και κλειδα

Και αν ερωτασε η μανιτσας
Πε’ι’ ατεν καναν κ’ ειδα

Το σπιτιμ’ και το σπιτοπος
Να εσαν γιαγιαναι, γιαρ

Και εμεν κι θα τυρανιζες
Αρ’ ατοσον πολλανι, γιαρ

Πατριδαμ’ τ’ ορμανοπα σου

Πατριδαμ’ τ’ ορμανοπα σου
Τ’ εμορφα τα ρασιας, γιαρ

Κ’ επορεσα να ελεπατα
Και τρώιμε αροθυμιαν, γιαρ

Τα εμορφα τα τοπεα μουν
Με τα νερα τα κρυα, γιαρ

Σα παρχαρεα και σ’ ορμανια
Κελάηδουν τα πουλοπα, γιαρ

Αραευνε την κεμεντζε
Να λρνε τραγουδοπα, γιαρ

Κιλκίς πατριδαν εχοσε

Ασην εγκαλιας εφυγα
Σε αλλον πολιτειαν
Κιλκίς πατριδαν εχοσε
Σην ψυμ’ και σην καρδιαμ’

Αχ εφταγω για τεσενα
Το βα’ι’ εν για τ’εμενα
Και για τεσεν πουλοπομ’
Πονει το τσικαροπομ’
Και για τεσεν πουλοπομ’
Εκαεν, το καρδοπομ’

Οσο μακρας κι αν καθουμε
Εσν παντα νουνιζω
Κιλκίς πατριδαν εχοσε
Θυμουμε και δακρύζω

Αχ εφταγω για …..


Τ’ εννεα τη χορτοθερ’

Τ’ εννεα τη χορτοθερ
Εκλαψαν ουλ τεμετερ
Ο χαρον εσεγκεν νισαν
Και επερε τον πασαμ’

Εικοσ’ μηνας εμπροστα
Γαριατ’ πα πεθανε
Α σι δις πα σα καντιλας
Τε λαδεα τελεθανε

Πονεις για τον θανατον
Τη μανας και τη κυρους
Τσατιμ’ κι συρκεται
Ο πονο τι αδερφου


Το γιατρικον

Το κρασι σι ψυς τον πονον
Γιατρικον, γιατρικον
Πιντσα κι ανασπαλτς τα πονεας
Τα ντερτεας λαρων γιαβριμ’
Ελα απανιμ’ ελα
Χορεψο σο γιανιμ’
Εισαι το βοτανιμ’
Χτισω την καρδιαμ’
Μιαν κι άλλο μιαν.

Όταν ρχουμε σα κεφια
Τραγουδω, τραγουδω
Τρωγω, πινω και μεθυνω
Κι απ’ εκει πουλοπμ’
Ελα απανομ’ ελα
Χορεψω σο γιαννιμ’
Εισαι το βοτανιμ’
Χτισω την καρδιαμ’
Μιαν κι άλλο μιαν

Οσα ερθουν κι οσα πανε
Μη νουνις, μη νουνις
Πεισω ντο σειρ’ η καρδιας
Και απ’ εκει πουλοπομ’
Ελα απανιμ’ ελα
Χορεψω σο γιανιμ’
εισαι το βοτανιμ’
Χτισω την καρδιαμ’
Μιαν κι άλλο μιαν.


Τα καημους τη ξενιτειας

Τα καημους τη ξενιτειας
Εφαγαν την ψυμ’
Χωρις μαναν, κυρ κι αδερφεα
Ερημον πουλιν

Τα νεοτηταμ’ σα ξενα
Πως εδεβανε
Πριν την ωραν τα μαλλιαμ’
Ασπρα εντανε

Τα ξενα κατταραμενα
Μιαν κι γελας
Νεος φευς ασην πατριδαν
Γερος οπις πας

ένα τραγούδι με νόημα

Αυτό το τραγούδι είναι αφιερωμένο σε όλη την ποντιακή νεολαία
Είναι από το cd του Σταύρου Σαββίδη με τίτλο "Η ΑΓΑΠ' ΠΑΤΡΙΔΑΝ ΚΙ ΕΣ'’



Θα διγω έναν συμβουλην σε σας ποντιοπουλεα,
Σε σας ποντιοπουλεα,
Αφηστε τα ξενοφερτα τα παλαλα τραγουδεα,
Τα παλαλα τραγουδεα.

Οπου ακουτε κεμεντζε
Ενταμαν ουλ να πατε,
Κρατεστε την παραδοση,
Ο Ποντο να μη χατε.

Τιδεν κι θα κερδενετε, ατα χωρις αξιαν,
Ατα χωρις αξιαν
Αναλατα τα λογια τουν, ολια χωρις ουσιαν
Ολια χωρις ουσιαν

Οπου ακουτε κεμεντζε……

Οποιος κι εχς παραδοση, ομοιαζ’ αποθαμενοε,
Ομοιαζ’ αποθαμενος
Τα ριζας ατ πι κι αραευ, ανθρωπος εν χαμενος
Ανθρωπος εν χαμενος

Οπου ακουτε κεμεντζε….

Αθανατον παραδοση, εχομε εμεις παιδια,
Εχομε εμεις παιδια
Η καλατσιν και ο χορον, τραγουδεα κ’ ιστορια
Τραγουδεα κ’ ιστορια

Οπου ακουτε κεμεντζε….


Απόδοση στην νέα ελληνικη:

Θα δωσω μια συμβουλη σε σας ποντιόπουλα
Αφηστε τα ξενοφερτα τα τρελα τραγουδια

Οπου ακουτε λυρα ολοι μαζι να πατε
Κρατηστε την παραδοση ο Ποντος να μην χαθει

Τιποτα δε θα κερδισετε, αυτά είναι χωρις αξια
Αναλατα τα λογια τους όλα χωρις ουσια

Οπου ακουτε λυρα….

Οποιος δεν εχει παραδοση μοιαζει με πεθαμενο
Τις ριζες του που δεν ψαχνει, ανθρωπος είναι χαμενος

Οπου ακουτε λυρα…

Αθανατη παραδοση εχουμε εμεις παιδια
Η ομιλια και ο χορος, τραγουδια και ιστορια

Οπου ακουτε λυρα….

Τσικνοπέμπτη 2008






Τσικνοπέμπτη χθες και οι Θεσσαλονικείς τα έδωσαν όλα για όλα. Τρελό κέφι επικρατούσε σε όλη την πόλη.
Από νωρίς το πρωί, σε κάθε γειτονιά της πόλης, στήθηκαν οι ψησταριές από τους κατοίκους που θελαν να τιμήσουν το έθιμο και φέτος. Ο αέρας της πόλης γέμισε από τις μυρωδιές του ψημένου κρέατος. Τσικνίσαμε για τα καλά και φέτος… (τώρα βέβαια θα μου πείτε για το ανθυγιεινό κομμάτι του πράγματος…????
Για την χοληστερίνη που θα φτάσει στα ύψη…… δεν πειράζει, μωρέ……!!!!!! Μια φορά τον χρόνο έχουμε το δικαίωμα να το κάνουμε αυτό…).
Το γλέντι συνεχίστηκε και το βραδύ στην πλατεία Αριστοτέλους όπου με σύνθημα ‘’Όλη η πόλη μια παρέα’’ διασκέδασαν όλοι με την ψυχή τους. Η νεολαία της Θεσσαλονίκης έδωσε δυναμικά το παρόν, ντυμένη με φαντασμαγορικές στολές κάθε είδους, κάνοντας την ατμόσφαιρα ακόμα πιο χαρούμενη και διασκεδαστική.
Αλλά και κάθε άλλη ηλικία μπορούσε κανείς να συναντήσει στην εκδήλωση που διοργάνωσε ο δήμος Θεσσαλονίκης. Από μικρά παιδιά έως και πιο ώριμους ανθρώπους που θυμήθηκαν τα παιδικά και εφηβικά τους χρόνια και διασκέδασαν πολύ.





27 Φεβρουαρίου 2008

τα αξιοθέατα της Θεσσαλονίκης

H Θεσσαλονίκη πήρε το όνομα της από την κόρη του βασιλιά Φίλιππου. Ο επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει πληθώρα ρωμαϊκών και βυζαντινών μνημείων με κυριότερο ανάμεσα του τον λευκό πύργο.







Λευκός Πύργος

Μεγάλος κυκλικος πυργος υψους 37μ. στην παραλια της πολης, που καθιερωθηκε σαν εμβλημα της Θεσσαλονικης. Χτίσθηκε κατά την περιοδο της βενετοκρατίας (1423 – 1430), στο σημείο της παραλίας όπου συναντιόταν το ανατολικό με το θαλάσσιο τείχος. Επί τουρκοκρατίας χρησιμοποιηθηκε ως φυλακη και τοπος βασανηστηριων και εκτελεσεων, οπότε ονομαζοταν και «ματωμενος πυργος». Επι σουλτανου Αβδούλ Χαμίτη ασπρίστηκε και ονομάστηκε Λευκός Πύργος.
(περισσότερα για τον Λευκό Πύργο, εδώ...)

Ακρόπολη – Επταπύργιο

Βρίσκεται στα Β.Α. της πόλης, στο ψηλότερο σημείο και περικλείεται από βυζαντινά τείχη. Το βόρειο άκρο της ακρόπολης περικλείεται από μια δεύτερη σειρά τειχών που λέγεται Επταπύργιο. Χτίσθηκε κατά την περίοδο της βενετοκρατίας από τους Βενετούς, για να αντιμετωπίσουν την τούρκικη απειλή. Το επταπυργιο ονομαστηκε ετσι για τους επτα πυργους που ειχε στην περιμετρο των τειχων του.

Καμαρα ( Αψιδα του Γαλερίου)

Μεγάλη θριαμβικη αψιδα στη διασταυρψση της Εγνατιας με την οδο Δημ.Γούναρη , κοντά στο Σιντριβανι. Χτίσθηκε από τους θεσσαλονικείς γυρω στο 306 μ.Χ. προς τιμή του καίσαρα Γαλερίου για την νίκη του εναντίον των Περσών. Οι προσόψεις της διακοσμούνται με ωραίες ανάγλυφες παραστάσεις μαχών του Γαλερίου, ιππομαχίες κ.α. στην αρχαιότητα είχε τέσσερις πεσσούς, που στήριζαν ένα μεγάλο τρούλο, αλλά οι δυο πεσσοί και ο τρούλος καταστράφηκαν.

Ροτόντα

Σπουδαίο ρωμαικο μνημειο, κυκλικου σχηματος, στο ανατολικο τμημα της παλιας πόλης, λιγο πιο πανω από την Καμαρα. Χτίσθηκε στις αρχες του 4ου μ.Χ. αιώνα από τον καισαρα Γαλέριο ως ναός του Δια. Ο κυκλικος του τειχος εχει παχος 6,3μ., ενώ ο θολος εχει διαμετρο 24,5μ. εσωτερικα οι τοιχοι είναι στολισμενοι με μαρμαρα και ψηφιδωτα του 4ου αι. τα ψηφιδωτα αυτά θεωρουνται από τα καλύτερα στον κοσμο. Το μνημειο συνδεοταν λειτουργικα με την Αψιδα του Γαλερίου και με τα ρωμαϊκά ανακτορα (της πλατείας Ναβαρίνου).

Τα τείχη (Καστρα)

Τα τειχη, που περιτρυγιριζουν τη Θεσσαλονικη από τα χρονια της ιδδρυσης της, την εσωσαν πολλες φορες από τις επιδρομες των βαρβαρων. Κατά περιόδους συμπληρωνονταν ή ενισχύονταν, γι’ αυτό τα διαφορα τμηματα τους ανηκουν σε διαφορες εποχες. Καλυπταν ολο το βορειο μερος της πολης (Ακροπολη), κατεβαιναν από τα δυτικα και τα ανατολικα ως την παραλια και συνεχιζαν κατά μηκος της παραλιας. Σε διαφορα σημεια των τειχων υπηρχαν πυλες που ειτε σωζονται ειτε όχι, καθως και πυργοι, όπως ο σημερινος Λευκός Πυργος και το φρουριο του Βαρδαρίου.
Οι Τούρκοι τον 19ο αι. κατεδαφισαν μεγαλα μερη των τειχων, για να μην εμποδιζουν το θαλασσινο ανεμο να δροσιζει την πολη. Από τα 8.000 μετρα των βυζαντινων τειχων σωζονται σημερα τα 4.300μ., κυριως στα βορεια της πόλης.

Ναος του Αγίου Δημητρίου

Ναος αφιερομενος στον πολιουχο Αγιο της Θεσσαλονικης. Βρισκεται στην οδο Αγίου Δημητρίου, στο επάνω μερος της πλατειας Δικαστηριων, πανω από την ρωμαικη αγορα.
Κατά την παραδοση, εκει κοντα μαρτυρησε ο αγιος Δημητριος. Ο ναος ιδρυθυκε ως τρίκλιτη βασιλική στις αρχες του 5ου αι., καηκε ομως και ξαναχτιστικε δυο αιωνες αργοτερα με πεντε κλίτη. Αυτή την μορφη ειχε ο ναος ως το 1917, οποτε και καταστραφηκε από πυρκαγια, και παλι. Τη σημερινη του μορφη πηρε μετα την τελευταια αναστηλωση του, που αρχισε το 1926 και ολοκληροθηκε το 1948. σήμερα στον ναο φυλασονται τα λειψανα του Αγίου Δημητρίου.

Followers