στίχοι ποντιακών τραγουδιών no.2

Εσύ τεμον το ακριβον

Εσύ τεμόν το άκριβον,
εσύ τεμόν το ένα,
κι οντές νο’ί’ζω έρχεσε,
ερτέ παγών το αίμαμ’

Άνοιξη και τσιτσακιμ’
παρχαρί μανουσάκιμ’,
μαλαμα και χρυσόνι,
ένα και μαναχόνι.

Εσύ τεμόν η θάλασσα,
ντο πάν κ’ ερχουν βαπορεα,
κι αν θελτς φερνέ με την χαρά
αν θελτς φερνε με πονεα.

Άνοιξη και…

Εσύ αμάραντον τσιτσακ
μη χατεται η ευωδίας,
φοβουμαι θα ματεζνεσε
τη χώρας τα κουρφίας

Άνοιξη και…

(δείτε το βίντεο)


Πατέρα δωσ’ με την ευχησ’

Πατερα δωσ’ με την ευχησ’
από σουμας θα φέβω
έρθεν η ωρα ση ζωημ’
την τυχημ΄ν’ αραεβω

Ιέμ’ και πως ετρανυνες,
Αμον κυπαρισοπον,
Ερθεν η ωρας να παντρευς
Να φτας τεσον σπιτοπον.

Πατερα την ισκια τεσον
Εγω θα αραεβω
Σην θαλασσαν αμον παπορ
Χωρις εσεν πατευω

Αν ρου’ι’ς θα παραστεκοσε
Κι αφηνωσε να χασε,
Ο κυρ γουρπαν ειναιτε
Ιεμ’ να εθυμασε.
Πατερα εσυ εδεκες με
Τεσον τη διερμενεια
Πως θα πορευω με τα’ ανθρωπς,
Για πείμε άλλο μιαν

Δεκαρα κανενος μη τρως
Σην ψυς μη βαλτς κακιαν
Να βοηθας τ’ ανημπορους
Κακο μ’ εφτας καμιαν

Την συμβουλης πατερα μου
Αμον σταυρον σα νιαταμ’
Και τα ευχασις φυλαχτον
Για τη ζωης την στραταν.

Ο Γιάννες ο μονόγιαννες

Ο Γιάννες ο μονόγιαννες,Ο μοναχόν ο Γιάννες, Ο Γιάννες επεπίρνιξεν Και πεγάδ' επήγεν, Γαργάριξεν η μαστραπά, Εγνέφιξεν ο ρδάκον Εξέβεν ρδάκος άγγελος Και θέλ' να τρώη τον Γιάννεν.
- Καλώς καλώς το πρόγεμα μ', Καλώς το δειλινάρι μ', Καλώς το τρώγω κι αγρυπνώ.Και κείμαι και κοιμούμαι.
- Παρακαλώ σε, ρδάκε μου, Άφ'σ' με κάν πέντ' ημέρας, Πάγω 'λέπω τον κύρι μου, Έρχουμαι κ' εσύ φά' με.
- Άρ' άμε, άμε, Γιάννε μου, Άμε κι αλήγορ' έλα. Ο Γιάννες μόνον έργεψεν, Ο ρδάκον εθερέθεν, Όντας τέρή το πέραγκιαν, Ο Γιάννες κατηβαίνει.
- Καλώς καλώς το πρόγεμα μ', Καλώς το δειλινάρι μ', Καλώς το τρώγω κι αγρυπνώ. Και κείμαι και κοιμούμαι.
- Άσε με, ρδάκον, άσε με, Άσε με, νε θερίον, Πάγω 'λέπω τη μάννα μου, Έρχουμαι κ' εσύ φά' με. - Αρ' άμε, άμε, Γιάννε μου, Άμε κι αλήγορ' έλα. Ο Γιάννες μόνον έργεψεν, Ο ρδάκον εθερέθεν, Όντας τερή το πέραγκιαν, Ο Γιάννες κατηβαίνει.
- Καλώς καλώς το πρόγεμα μ', Καλώς το δειλινάρι μ', Καλώς το τρώγω κι αγρυπνώ. Και κείμαι και κοιμούμαι.
- Παρακαλώ σε, ρδάκε μου, Θεού παρακαλίας, Ας πάγω 'λέπω τ' ορφανά, Δατάχκουμαι την κάλη μ'.
- Αρ' άμε, άμε Γιάννε μου, Άμε κι αλήγορ' έλα.
Ο Γιάννες μόνον έργεψεν, Ο ρδάκον εθερέθεν, Όντας τερή το περαγκιαν, Ο Γιάννες κατηβαίνει. Είχεν τα χέρα 'τ' πίσταυρα, Την γούλαν κρεμασμένον, Κι άλλ' οποπίσ' ο κύρις ατ' ,Φτουλίζ' γα γένα 'τ' κ' έρται, Κι άλλ' αποπίσ' η μάννα του. Καταματούται κ' ερται, 'σ όλτς αποπίσ' η κάλη του, χρυσή καβαλλαρέα, χρυσόν μήλον 'ς σο χέρ'ν ατής ,παίζει και κατηβαίνει, κατακαρδών' τον Γιάννεν ατ'σ ,και φοβερίζ' τον ρδάκον.
- Καλώς καλώς το πρόγεμα μ', Καλώς το δειλινάρι μ', Καλώς το τρώγω κι αγρυπνώ.Και κείμαι και κοιμούμαι.
- Σπαθίν κα έν' το πρόγεμά σ', Κοντάρ' το δειλινάρι σ', Φαρμάκ' να τρώς και αγρυπνάς. Και κείσαι και κοιμάσαι.
- Κόρ' απ' εμέν 'κ' εντρέπεσαι, Απ' εμέν 'κι φοβάσαι;
- Από εσέν 'κ' εντρέπομαι, Απ' εσέν 'κι φοβούμαι.
- 'Σ τον Θο σ', 'ς τον Θο σ', νε κόρασοον, τα γονικά σ' απόθεν;
- Η μάννα μ' απ' τους ουρανούς, Ο κύρη μ' απ' τα νέφα, Τ' αδέλφα μ' στράφτ'νε και βροντούν. Κ' εγώ γριλεύω ρδάκους, 'Σου πεθερού μου το τσακόν' σερέντα ρδάκων δερμα, έναν να παίρω και τ' εσόν, γίνταν σεράντα έναν.
- Καθώς που λες, νε κόρασον, Άμε απόθεν έρθες, Ας έν' ο Γιάννες χάρισμα σ', Έπαρ' 'τον κι άμε δέβα, Ας έν' ο Γιάννες αδελφό μ', Η κάλη του η νύφε μ', Του Γιάννε τα μικρότερας, είν' γυναικαδέλφα μ'

Ζωγραφία

Να έμνεν έναν πετούμενον σο ορμάν απές πουλόπο μ'
Κλαδίν κλαδίν επέτανα και εράευα τ' αρνόπο μ'

Γουρπάνι σ' ζωγραφία
Λάσκεσαι σα ρασία
Κανείται αρ' όσον έπιες
Αΐκα νερά τα κρύα.
Γουρπάνι σ' ζωγραφία

Να έμνεν έναν πετούμενον σο ορμάν απές πουλόπο μ'
Μοιρολογούνε τα ρασ(ι)ά και σαίρεται το ψόπο μ'.
Μοιρολογούνε τα ρασ(ι)ά κλαίγνε τα ποταμάκρ(ι)α
Ακούω πως μοιρολογούν τρέχνε τεμά τα δάκρ(υ)α.
Μοιρολογούνε τα ρασ(ι)ά κλαίγνε πουλί μ' το ορμία
Ο κόσμος όλον έφυ(γ)εν ε(γ)έντον ερημία

(δείτε το βίντεο)

Ινάν Θεόν και Eσένα

Αδα σον κόσμο'ν αγαπώ,
ινάν θεόν και εσένα (2)
αν θέλτ'ς δεβά σον ανοιχτήν,
και ρώτα για τ'εμένα

Εγώ για τ'εσέν και μόνο'ν
σύρω τη σεβντάς τον πόνο'ν
και το κιφαλί'μ σο μαξιλάρ
ο νους'ιμ εν σο δρόμο'ν

Εσέν ρίζα'μ ντο αγαπώ,
αν ίσως λίγο'ν ψέμα'ν (2)
Το χώμα'ν ντο καταπατώ,
να συρ και πιν το αίμα'ν

Εγώ για τ'εσέν και μόνο'ν
σύρω τη σεβντάς τον πόνο'ν
και το κιφαλί'μ σο μαξιλάρ
ο νους'ιμ εν σο δρόμο'ν

Κορ κρέμασον ενάν σταυρόν,
και ενά'ν θεόν προσκύνα (2)
σεράντα ψυία εσύ μη καίεις,
τερέν και αγάπα ίναν

Εγώ για τ'εσέν και μόνο'ν
σύρω τη σεβντάς τον πόνο'ν
και το κιφαλί'μ σο μαξιλάρ
ο νους'ιμ εν σο δρόμο'ν


Ο Μάραντον

Τον Μάραντον χαρτίν έρθεν, θα πάγει σην στρατείαν την νύχταν πάει σον μάστοραν, την νύχταν μαστορεύει κόφτ' ας τ' ασήμι πέταλα, κι ας το χρυσάφ' καρφία τον μαύρον ατ' καλίβωνεν κατάντικρυ 'ς σον φέγγον Αφήγηση... «κι η κάλ' ατ' παραστέκει ατόν με το χρυσόν μαντήλιν τα δάκρα τς εκατήβαιναν, καλομηνά χαλάζια καρφίν - καρφίν απλώνει ατόν, την γην δάκρα γομώνει Που πας, που πας, νε Μάραντε, κι εμέν' σ'ίναν αφίνεις; Αφίνω σε σον κύρη μου, σον εν Κωνσταντίνον. Αφίνω σε σην μάνα μου, την Αΐαν Ελένην Αφίνω σε σ' αδέλφια μου τους δώδεκι Αποστόλους." Που πας, που πας, νε Μάραντε, κι εμέναν ντό αφίνεις; Αφίνω σίλια πρόατα και πεντακόσια αρνόπα Αφίνω σε τον κρίαρον, τον χρυσοκωδωνάτεν αφίνω σε χρυσόν Σταυρόν κι αργυροδαχτυλίδι το δαχτυλίδ' πούλ'τσον και φα και το σταυρόν προσκύνα. Αφήγηση... "Εφτά χρόνα εδέβανε κι ο Μάραντον 'κ εφάνθεν κι ας εφτά χρόνα κι άλλ' απάν' σε μήνους υστερναίους καβαλλάρην επέντεσεν απαγκές σα ψηλά ραχία Κάτσεν κι ατέν ερώτεσεν, - Και τίνος νύφε είσαι; και τίνος είν' τα πρόατα; και τίνος είν' τ' αρνόπα; και τίνος έν' ο κρίαρον ο χουσοκωδωνάτες; Τη Μάραντ' είν' τα πρόατα, τη Μάραντ' είν' τ' αρνόπα τη Μάραντ' έν ο κρίαρον ο χρυσοκωδωνάτες εφτά χρόνα ενέμν' ατόν, κι άλλ' εφτά θ' αναμένω αν έρται έρτ' ο Μάραντον, κι αν κι έν, καλογερεύω! Ο Μάραντο σ' επέθανεν, εκείνος 'περτς ετάφεν σην ταφήν ατ παρέστεκα κι ασ' άσπρον ατ επέρα κι εμέναν εδατάχτε με την κάλη μ' δέβα έπαρ. Οπίσ' οπίσ' νε ξένε, οπίσ' κι απ' όθεν έρθες Ο Μάραντον επέθανεν... - Εγώ εσέν θα παίρω Εγώ καλόγρα γίνουμε, σο μοναστήρ' εμπαίνω, Καλόγερος θα γίνουμαι κι εγώ εσέν θα παίρω. Εγώ πέρδικα γίνουμαι και σα καφούλα εμπαίνω Κ' εγώ αητός θα γίνουμαι κι εσέναν θα αρπάζω. ............. Ατό το στιμνοδέσιμον τη Μάραντε μ' ομοιάζει."


Ερθέν Απρίλτς κι ο Μάης

Ερθέν Απριλτς κι ο Μάης
Κι ολογερα πρασινίζνε
Πλουμιστα τα τσιτσεκοπα
Ντ’ εμορφα που σκουντουλιζνε

Τα νιάτα χαιρουνταν
Τρεχνε αδα κι ακει
Ερχουνταν χελιδονεα
Και κελα’ι’δούν τ’ αηδόνια

Ανοιξη εισαι μαγισσα
Πρασινοφορεμεντσα
Τοι σεβνταληδες ουλτς μαευς,
Νε σκυλα ΄φορισμέντζα.

Τα νιάτα χαίρουνταν…

Ο γερο και η γραια

Ο γερον κι γραια
Πορπατουν παρεα
Ερθανε σο τελος τη ζωής.
Ο γερον ερουξε,
Την γραιαν εκουξεν
Δωμα το χεροπος
Λελεβω την ψυς

Καθουν κι αναπαουν
Και οροματαουν
Σην ζωην ντ’ επερασαν
Τα χρονια πως πανε
Οι νεοι εσπρινανε
Εζαρωσαν και εγερασαν.

Άετς εν ο κόσμος
Κι ειμες εμεις μονον,
Οσοι γεννιουν, αποθανε.
Μονο τα ρασία
Ατα κι εχνε ψύα
Χρονια και ζαμανια
Απομενε.


Αποψ κι οψε το βραδον

Τον πατεραμ’ εγω αγαπω
Ασεμενα πολανι
Την μαναμ’ εροθυμεσα
Εφταγω παλαλα’ι’

Αποψ κι οψε το βραδον
Εμπρεαμ ερθεν ο χαρον,
Τον θανατον κι ενουνιζα
Τεμετερτς πως θα χανω

Ο κυριμ’ εν αση Σαντα
Η μαναμ’ πολασεσα
Εγω το ρακιν κι επατο
Ατωρα πως εμετσα

Αποψ κι οψε…

(δείτε το βίντεο)


Καραλάζο

Καραλάζοοο
Και τεσον η καρδεα ετονε πολλα τρανονι
Από μικρον παιδι επεμνες ορφανονι

Αμαν,αμαν,αμαν

Καραλαζο έλα,
Ελα σην παρεας,
Εφεκες ερημον
Το φτωχο την φωλεας

Καραλαζοοο
Και εσυ εγάπανες τ’ εμορφα τα παρεας
Εφεκες ερημο το φτωχο την φωλεας

Αμαν,αμαν,αμαν

Καραλαζο έλα,
Ελα σην παρεας,
Εφεκες ερημον
Το φτωχο την φωλέας

Καραλαζοο
Και λαφρυ να εν πουλιμ’ το χωμα ντ’ εσκεπαες
Και με τα ντερτοπας ερουξες κι ενεπαες

Αμαν,αμαν,αμαν

Καραλαζο ελα,
Ελα σην παρεας
Εφεκες ερημον
Το φτωχο την φωλεας

*αφιερωμένο στη μνήμη του θείου μου Λάζαρου Παπαδόπουλου
(δείτε το βίντεο)


Την καρδιαμ’ θα σκιζ’ ατο

την καρδιαμ’ θα σκιζ’ ατο
θ’ εχω δυο καρδιας
σ΄ένα θα βάλω τα καημους
σ’ άλλο τ’ αροθυμιας

το αιμα νερο κι εινεται
οι Ρωμιοι κι τουρκευνε
κι ο αδερφος τον αδερφο
παντα θα αραευνε

πουλοπα ταξιδιαρικα
ένα μενεμαν φερτε
τα κυρουτκαμ’ κι ο αδερφομ’
αν ζουνε σε μεν πετε

το αιμα νερο….

Αναστενάζω σιουνταν
Τα ψηλα τα ρασια
Κι οντες πονω μαρεντανε
Τα φυλλα ασα κλαδια

Το αιμα νερο….

(δείτε το βίντεο)


Το αιμαμ’ ασην καρδιαμ’

Το αιμαμ’ ασην καρδιαμ’
Άλλο κι τσιμπονιζ’
Εσπρινανε τα μαλλιαμ’
Κι η ψυμ’ κι ταγιανιζ

Το ματιμ’ θωλον
Το αιμαμ’ παγων
Αραευω γω τον θανατον

Αφου κι επορω να πινω
Ένα χουλιαρ νερο
Σουμας επαρμε Χριστε μου
Αποψ ους να μερον

Επαρμε σουμας
Να τερω ντε φτας
Και ολον τον κοσμο συγχωρας


Ρασοπουλον

Οχ, ρασοπουλο θα εινουμε
Σα ρασα θα γυριζω
Σα κλαδοπα θα καθουμε
Και θα χελιδονιζω

Ρασοπα σκιζω κι ερχομε
Τα γοναταμ’ κι τσιζνε
Θα παγω και θα ερχουμε
Το καρδοπος θα κλεφτω

Η δυσ’ εφεκεν τα ρασα
Κ’ εκατσε σα καμμενα
Τρυγωναμ’ αφς τα κυρουτκας
Και ελα με τ’ εμενα

Χρυσαγγελος θα ινουμε
Χρυσα φτερα θα φερω
Θα κονευω στ’ εγκαλιοπος
Θα περοσε και φεβω

(δείτε το βίντεο)


Βαλτε μαχαιρια διστομα

Ο’ι’, ο’ι’, βαλτε μαχαιρια δισταυρα
Την καλημ’ να ορεαζω
Κι αν ερχουνταν να περν’ ατεν
Πολλους θα μαχαιρεαζω

ο’ι’,ο’ι’, δυο μαχαιρια ξιμιγγα
σην καρδεαμ’ καρφωμενα
εβγαλτε και τερεστε τα
πως είναι ματωμένα

ο’ι’,ο’ι’, εσυ Θεέμ’ βοηθαμε
ατοιν αν κι επορουνε
τ’ αρνοπομ’ ασα χεροπαμ’
να παίρνε πολεμουνε.

(δείτε το βιντεο)

Ο κουμπάρομ’

Ο κουμπαρομ’, ο κουμπαρομ’
Ο φιλομ’ ο καλοσιμ’
Με το στεφαν ντε κρατησε
Εγεντον συγγενος ιμ

Τα ευσια ντ’ επερατε
Γομονε πεντε αμπαρεα
Να ειστε παντα αξιοι
Κουμπαρε και κουμπαρα

Το σημερνον το δεσιμον
Τεμον η κουμπαριαν
Σπικτα εκορδιλεασα
Απες και σην καρδίαμ’

Τα ευσια ντ’ επερατε….


Θεέμ’ ασην ανατολη

Μερ’ εν μανα ο αδερφομ’
Μερ’ εν , μερ επηεν,
Γιαμ κι ζει και γιαμ κι ελεπ,
Και γιαμ κι αφουγκρατε,
Μερ’ εν μανα ο αδερφομ’
Θα ποθανω ασο καημομ’

Θεέμ’ ασην ανατολη
Αγγελος αμον πουλιν
Πως θα φερ μαυρον χαμπερ
Το ιστερ και τ’ απιστερ

Μερ’ εν μανα η πατσιμ’
Μερ’ εν , μερ επηεν,
Η καρδιαμ’ γεραλιν
Και η ψυμ’ ελυεν
Μερ’ εν μανα η πατσιμ’
Άλλο κι κρατεει η ψυμ’

Θεέμ’ ασην ανατολην….

(δείτε το βίντεο)


Εγω τιναν εγαπανα

Εγω τιναν εγαπανα
Ατωρα εντον νυφε
Ατωρα εντον νυφε

Τα’ εξωπορτον εσπογγιζεν
Ειδεμε και εκρυφτεν
Ειδεμε και εκρυφτεν

Ειπατε να μη κρυφκεσε
Απ’ ατωραν εδεβεν
Απ’ ατωραν εδεβεν

Τον αντρα τιναν επηρες
Εκεινον καλοτερε
Εκεινον καλοτερε

συνεχίζεται....