Κάθε κάτοικος της Ευρωπαϊκής Ένωσης παράγει κατά μέσο όρο περίπου 1 κιλό σκουπίδια κάθε ημέρα. Σε όλο τον κόσμο σήμερα γίνονται προσπάθειες να μειωθεί ο συνολικός όγκος των σκουπιδιών, να ξαναχρησιμοποιούνται όσο το δυνατό περισσότερα υλικά, να γίνεται ανακύκληση (ανακύκλωση) κάποιων υλικών και να διαχειρίζονται σωστά οι χώροι ταφής των απορριμμάτων.
Τα στερεά αστικά απόβλητα είναι προϊόντα κάθε ανθρώπινης δραστηριότητας και είναι ετερογενή ως προς τη σύνθεση, σε σύγκριση με αντίστοιχα στερεά απόβλητα από βιομηχανικές ή αγροτικές δραστηριότητες.
από την πρωτόγονη ακόμα κοινωνία ο άνθρωπος επιβαρύνει με απόβλητα τη φύση, μόνο που παλιότερα τόσο η ποσότητα όσο και ησύνθεση αυτών των αποβλήτων ήταν τέτοιεςπου επέτρεπαν την αφομοίωση τους διαμέσου φυσικών διεργασιών.
Με την έντονη αστικοποίηση και την πληθυσμιακή συσσώρευση στις πόλεις τα προβλήματα από την έλλειψη προϋποθέσεων για την υγειονομική διάθεση των απορριμμάτων
οδήγησαν σε τραγικές καταστάσεις Έτσι στις μεσαιωνικές πόλεις η ανεξέλεγκτη διάθεση των σκουπιδιών οδήγησε σε φοβερές επιδημίες, που αποδεκάτισαν μισό περίπου πληθυσμό της τότε Ευρώπης.
Έτσι, ως ανακύκληση θα μπορούσε να οριστεί η δια-της συστηματικής συλλογής, διαλογής και επαναφοράς ορισμένων υλικών στο φυσικό και στον οικονομικό κύκλο.
Η επιτυχημένη ανάκτηση χρήσιμων υλικών εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τους εξής παράγοντες:
• Τα ποσοτικά και ποιοτικά χαρακτηριστικά των απορριμμάτων.
• Την εξασφάλιση αγοράς για τα ανακυκλώσιμα υλικά.
• Την εξάρτηση του τόπου από χρήσιμα υλικά και ενέργεια.
Μέσα στα σκουπίδια κρύβονται τεράστια ποσά ενέργειας και πρώτων υλών. Το χαρτί αποτελεί το 20%-25% των στερεών απορριμμάτων που πετάμε. Στην Ελλάδα περίπου 300.000 τόνοι χαρτιού πετάγονται στα σκουπίδια κάθε χρόνο, που για την παραγωγή τους χρειάστηκαν ενδεικτικά 12 εκατομμύρια στρέμματα δάσους, 100 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού (όση είναι η κατανάλωση της Αττικής για 100 ημέρες) και 1,5-2 δισεκατομμύρια κιλοβατώρες (ενέργεια που καταναλώνεται για 4 μήνες από 1 εκατομμύριο σπίτια). Με την ανακύκληση του χαρτιού μπορούμε να εξοικονομήσουμε το μεγαλύτερο ποσοστό από αυτούς τους φυσικούς πόρους και να ρυπαίνουμε λιγότερο τη γειτονία μας, τη χώρα μας, τον πλανήτη Γη.
Τα μέταλλα γενικότερα αποτελούν το 3%-5% των αστικών απορριμμάτων, με επικράτηση κυρίως του αλουμινίου. Το αλουμίνιο παράγεται από το ορυκτό του βωξίτη (για 1 κιλό αλουμινίου χρειάζονται 4 κιλά βωξίτη). Στην Ελλάδα κατασκευάζονται περίπου 900 εκατομμύρια αλουμινένια κουτιά κάθε χρόνο και η ηλεκτρική ενέργεια που καταναλώνεται μπορεί να καλύψει τις ανάγκες μιας πόλης 90.000 κατοίκων για ένα χρόνο. Με την ανακύκληση κερδίζουμε περίπου το 95% της ενέργειας που χρειάζεται για την παραγωγή του από την πρώτη ύλη, δηλαδή το βωξίτη.
Το γυαλί αποτελείτο 2%-5% της σύστασης των απορριμμάτων. Το γυαλί φτιάχνεται από άμμο, ασβέστιο και σόδα. Για κάθε τόνο γυαλιού που ανακυκλώνουμε εξοικονομούμε ενέργεια αντίστοιχη με 135 λίτρα πετρελαίου.
Τα μισά περίπου από τα σκουπίδια που πετάμε είναι οργανικά υλικά, δηλαδή υπολείμματα τροφών, καλλιεργειών κ.ά. Αυτά με κατάλληλη επεξεργασία μπορούν να μετατραπούν σε βελτιωτικό εδάφους για τον κήπο, το χωράφι κ.ά.
Στην ανακύκληση περιλαμβάνονται διάφορες μέθοδοι ανάκτησης υλικών. Κατά κανόνα, όμως, εφαρμόζονται η μηχανική διαλογή και η διαλογή στην πηγή. Τα βασικότερα οφέλη που προκύπτουν από την εφαρμογή της ανακύκλησης είναι η εξοικονόμηση φυσικών πόρων και ενέργειας και η μείωση της ρύπανσης του περιβάλλοντος.
