Στίχοι ποντιακών τραγουδιών no.4

Ο καημένον ο σπουργίτης

Σο καλυβις ολοερα
Συριζω τραγοδωσε
Αμον ανοιξισνο πουλιν
Παντα θα κελαηδόσε

Ο καημενον ο σπουργιτης
Παντα λασκετε αλητης
Ποσα φορας εμονασες
Εμεν πουλιμ’ σο σπιτις

Και πολλα εχω να λεγοσε
Σα χειλιαμ’ ειν’ γραμμενα
Θα αρχεινω και λεγατα
Αρνιμ’ απ’ έναν έναν

Ο καημενον ο σπουργιτης…

Αν ειχες σκαλα ουρανεν

Ασκεμα χρονια ερθανε
Ανθρωπ’ ντο θα εφτανε
Ζωη κι επεμνε αλλ’ αδα
Κι εμεις ολ που θα παμε

Αν ειχες σκαλα ουρανεν
Σην γη να εκατηβαινε
Οι εφτωχοι θα ερχουσαν
Αδα ζωη κι επεμνεν

Τη σημερνον την εποχην
Νερον να πιντς νουνισα
Και το κοριτς ντο αγαπας
Φογασε να φιλησα

Αν ειχες σκαλα…

Εμεν και σεν πι θα χωριζ’

Εμεν και σεν πι θα χωριζ’
Ακομαν κι εγενεθεν, γιαρ

Εχ, και ους να θ’ επινασε τεμον
Το ψοπομ’ ετελεθεν, γιαρ

Ελα οξοκα ας βλεποσε
Αρ’ εμπα απες και κλειδα

Και αν ερωτασε η μανιτσας
Πε’ι’ ατεν καναν κ’ ειδα

Το σπιτιμ’ και το σπιτοπος
Να εσαν γιαγιαναι, γιαρ

Και εμεν κι θα τυρανιζες
Αρ’ ατοσον πολλανι, γιαρ

Πατριδαμ’ τ’ ορμανοπα σου

Πατριδαμ’ τ’ ορμανοπα σου
Τ’ εμορφα τα ρασιας, γιαρ

Κ’ επορεσα να ελεπατα
Και τρώιμε αροθυμιαν, γιαρ

Τα εμορφα τα τοπεα μουν
Με τα νερα τα κρυα, γιαρ

Σα παρχαρεα και σ’ ορμανια
Κελάηδουν τα πουλοπα, γιαρ

Αραευνε την κεμεντζε
Να λρνε τραγουδοπα, γιαρ

Κιλκίς πατριδαν εχοσε

Ασην εγκαλιας εφυγα
Σε αλλον πολιτειαν
Κιλκίς πατριδαν εχοσε
Σην ψυμ’ και σην καρδιαμ’

Αχ εφταγω για τεσενα
Το βα’ι’ εν για τ’εμενα
Και για τεσεν πουλοπομ’
Πονει το τσικαροπομ’
Και για τεσεν πουλοπομ’
Εκαεν, το καρδοπομ’

Οσο μακρας κι αν καθουμε
Εσν παντα νουνιζω
Κιλκίς πατριδαν εχοσε
Θυμουμε και δακρύζω

Αχ εφταγω για …..


Τ’ εννεα τη χορτοθερ’

Τ’ εννεα τη χορτοθερ
Εκλαψαν ουλ τεμετερ
Ο χαρον εσεγκεν νισαν
Και επερε τον πασαμ’

Εικοσ’ μηνας εμπροστα
Γαριατ’ πα πεθανε
Α σι δις πα σα καντιλας
Τε λαδεα τελεθανε

Πονεις για τον θανατον
Τη μανας και τη κυρους
Τσατιμ’ κι συρκεται
Ο πονο τι αδερφου


Το γιατρικον

Το κρασι σι ψυς τον πονον
Γιατρικον, γιατρικον
Πιντσα κι ανασπαλτς τα πονεας
Τα ντερτεας λαρων γιαβριμ’
Ελα απανιμ’ ελα
Χορεψο σο γιανιμ’
Εισαι το βοτανιμ’
Χτισω την καρδιαμ’
Μιαν κι άλλο μιαν.

Όταν ρχουμε σα κεφια
Τραγουδω, τραγουδω
Τρωγω, πινω και μεθυνω
Κι απ’ εκει πουλοπμ’
Ελα απανομ’ ελα
Χορεψω σο γιαννιμ’
Εισαι το βοτανιμ’
Χτισω την καρδιαμ’
Μιαν κι άλλο μιαν

Οσα ερθουν κι οσα πανε
Μη νουνις, μη νουνις
Πεισω ντο σειρ’ η καρδιας
Και απ’ εκει πουλοπομ’
Ελα απανιμ’ ελα
Χορεψω σο γιανιμ’
εισαι το βοτανιμ’
Χτισω την καρδιαμ’
Μιαν κι άλλο μιαν.


Τα καημους τη ξενιτειας

Τα καημους τη ξενιτειας
Εφαγαν την ψυμ’
Χωρις μαναν, κυρ κι αδερφεα
Ερημον πουλιν

Τα νεοτηταμ’ σα ξενα
Πως εδεβανε
Πριν την ωραν τα μαλλιαμ’
Ασπρα εντανε

Τα ξενα κατταραμενα
Μιαν κι γελας
Νεος φευς ασην πατριδαν
Γερος οπις πας

ένα τραγούδι με νόημα

Αυτό το τραγούδι είναι αφιερωμένο σε όλη την ποντιακή νεολαία
Είναι από το cd του Σταύρου Σαββίδη με τίτλο "Η ΑΓΑΠ' ΠΑΤΡΙΔΑΝ ΚΙ ΕΣ'’


Θα διγω έναν συμβουλην σε σας ποντιοπουλεα,
Σε σας ποντιοπουλεα,
Αφηστε τα ξενοφερτα τα παλαλα τραγουδεα,
Τα παλαλα τραγουδεα.

Οπου ακουτε κεμεντζε
Ενταμαν ουλ να πατε,
Κρατεστε την παραδοση,
Ο Ποντο να μη χατε.

Τιδεν κι θα κερδενετε, ατα χωρις αξιαν,
Ατα χωρις αξιαν
Αναλατα τα λογια τουν, ολια χωρις ουσιαν
Ολια χωρις ουσιαν

Οπου ακουτε κεμεντζε……

Οποιος κι εχς παραδοση, ομοιαζ’ αποθαμενοε,
Ομοιαζ’ αποθαμενος
Τα ριζας ατ πι κι αραευ, ανθρωπος εν χαμενος
Ανθρωπος εν χαμενος

Οπου ακουτε κεμεντζε….

Αθανατον παραδοση, εχομε εμεις παιδια,
Εχομε εμεις παιδια
Η καλατσιν και ο χορον, τραγουδεα κ’ ιστορια
Τραγουδεα κ’ ιστορια

Οπου ακουτε κεμεντζε….


Απόδοση στην νέα ελληνικη:

Θα δωσω μια συμβουλη σε σας ποντιόπουλα
Αφηστε τα ξενοφερτα τα τρελα τραγουδια

Οπου ακουτε λυρα ολοι μαζι να πατε
Κρατηστε την παραδοση ο Ποντος να μην χαθει

Τιποτα δε θα κερδισετε, αυτά είναι χωρις αξια
Αναλατα τα λογια τους όλα χωρις ουσια

Οπου ακουτε λυρα….

Οποιος δεν εχει παραδοση μοιαζει με πεθαμενο
Τις ριζες του που δεν ψαχνει, ανθρωπος είναι χαμενος

Οπου ακουτε λυρα…

Αθανατη παραδοση εχουμε εμεις παιδια
Η ομιλια και ο χορος, τραγουδια και ιστορια

Οπου ακουτε λυρα….

Τσικνοπέμπτη 2008

Τσικνοπέμπτη χθες και οι Θεσσαλονικείς τα έδωσαν όλα για όλα. Τρελό κέφι επικρατούσε σε όλη την πόλη.
Από νωρίς το πρωί, σε κάθε γειτονιά της πόλης, στήθηκαν οι ψησταριές από τους κατοίκους που θελαν να τιμήσουν το έθιμο και φέτος. Ο αέρας της πόλης γέμισε από τις μυρωδιές του ψημένου κρέατος. Τσικνίσαμε για τα καλά και φέτος… (τώρα βέβαια θα μου πείτε για το ανθυγιεινό κομμάτι του πράγματος…????
Για την χοληστερίνη που θα φτάσει στα ύψη…… δεν πειράζει, μωρέ……!!!!!! Μια φορά τον χρόνο έχουμε το δικαίωμα να το κάνουμε αυτό…).
Το γλέντι συνεχίστηκε και το βραδύ στην πλατεία Αριστοτέλους όπου με σύνθημα ‘’Όλη η πόλη μια παρέα’’ διασκέδασαν όλοι με την ψυχή τους. Η νεολαία της Θεσσαλονίκης έδωσε δυναμικά το παρόν, ντυμένη με φαντασμαγορικές στολές κάθε είδους, κάνοντας την ατμόσφαιρα ακόμα πιο χαρούμενη και διασκεδαστική.
Αλλά και κάθε άλλη ηλικία μπορούσε κανείς να συναντήσει στην εκδήλωση που διοργάνωσε ο δήμος Θεσσαλονίκης. Από μικρά παιδιά έως και πιο ώριμους ανθρώπους που θυμήθηκαν τα παιδικά και εφηβικά τους χρόνια και διασκέδασαν πολύ.

τα αξιοθέατα της Θεσσαλονίκης

H Θεσσαλονίκη πήρε το όνομα της από την κόρη του βασιλιά Φίλιππου. Ο επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει πληθώρα ρωμαϊκών και βυζαντινών μνημείων με κυριότερο ανάμεσα του τον λευκό πύργο.

Λευκός Πύργος

Μεγάλος κυκλικος πυργος υψους 37μ. στην παραλια της πολης, που καθιερωθηκε σαν εμβλημα της Θεσσαλονικης. Χτίσθηκε κατά την περιοδο της βενετοκρατίας (1423 – 1430), στο σημείο της παραλίας όπου συναντιόταν το ανατολικό με το θαλάσσιο τείχος. Επί τουρκοκρατίας χρησιμοποιηθηκε ως φυλακη και τοπος βασανηστηριων και εκτελεσεων, οπότε ονομαζοταν και «ματωμενος πυργος». Επι σουλτανου Αβδούλ Χαμίτη ασπρίστηκε και ονομάστηκε Λευκός Πύργος.

(περισσότερα για τον Λευκό Πύργο, εδώ...)

Ακρόπολη – Επταπύργιο

Βρίσκεται στα Β.Α. της πόλης, στο ψηλότερο σημείο και περικλείεται από βυζαντινά τείχη. Το βόρειο άκρο της ακρόπολης περικλείεται από μια δεύτερη σειρά τειχών που λέγεται Επταπύργιο. Χτίσθηκε κατά την περίοδο της βενετοκρατίας από τους Βενετούς, για να αντιμετωπίσουν την τούρκικη απειλή. Το επταπυργιο ονομαστηκε ετσι για τους επτα πυργους που ειχε στην περιμετρο των τειχων του.

Καμαρα ( Αψιδα του Γαλερίου)

Μεγάλη θριαμβικη αψιδα στη διασταυρψση της Εγνατιας με την οδο Δημ.Γούναρη , κοντά στο Σιντριβανι. Χτίσθηκε από τους θεσσαλονικείς γυρω στο 306 μ.Χ. προς τιμή του καίσαρα Γαλερίου για την νίκη του εναντίον των Περσών. Οι προσόψεις της διακοσμούνται με ωραίες ανάγλυφες παραστάσεις μαχών του Γαλερίου, ιππομαχίες κ.α. στην αρχαιότητα είχε τέσσερις πεσσούς, που στήριζαν ένα μεγάλο τρούλο, αλλά οι δυο πεσσοί και ο τρούλος καταστράφηκαν.

Ροτόντα

Σπουδαίο ρωμαικο μνημειο, κυκλικου σχηματος, στο ανατολικο τμημα της παλιας πόλης, λιγο πιο πανω από την Καμαρα. Χτίσθηκε στις αρχες του 4ου μ.Χ. αιώνα από τον καισαρα Γαλέριο ως ναός του Δια. Ο κυκλικος του τειχος εχει παχος 6,3μ., ενώ ο θολος εχει διαμετρο 24,5μ. εσωτερικα οι τοιχοι είναι στολισμενοι με μαρμαρα και ψηφιδωτα του 4ου αι. τα ψηφιδωτα αυτά θεωρουνται από τα καλύτερα στον κοσμο. Το μνημειο συνδεοταν λειτουργικα με την Αψιδα του Γαλερίου και με τα ρωμαϊκά ανακτορα (της πλατείας Ναβαρίνου).

Τα τείχη (Καστρα)

Τα τειχη, που περιτρυγιριζουν τη Θεσσαλονικη από τα χρονια της ιδδρυσης της, την εσωσαν πολλες φορες από τις επιδρομες των βαρβαρων. Κατά περιόδους συμπληρωνονταν ή ενισχύονταν, γι’ αυτό τα διαφορα τμηματα τους ανηκουν σε διαφορες εποχες. Καλυπταν ολο το βορειο μερος της πολης (Ακροπολη), κατεβαιναν από τα δυτικα και τα ανατολικα ως την παραλια και συνεχιζαν κατά μηκος της παραλιας. Σε διαφορα σημεια των τειχων υπηρχαν πυλες που ειτε σωζονται ειτε όχι, καθως και πυργοι, όπως ο σημερινος Λευκός Πυργος και το φρουριο του Βαρδαρίου.
Οι Τούρκοι τον 19ο αι. κατεδαφισαν μεγαλα μερη των τειχων, για να μην εμποδιζουν το θαλασσινο ανεμο να δροσιζει την πολη. Από τα 8.000 μετρα των βυζαντινων τειχων σωζονται σημερα τα 4.300μ., κυριως στα βορεια της πόλης.

Ναος του Αγίου Δημητρίου

Ναος αφιερομενος στον πολιουχο Αγιο της Θεσσαλονικης. Βρισκεται στην οδο Αγίου Δημητρίου, στο επάνω μερος της πλατειας Δικαστηριων, πανω από την ρωμαικη αγορα.
Κατά την παραδοση, εκει κοντα μαρτυρησε ο αγιος Δημητριος. Ο ναος ιδρυθυκε ως τρίκλιτη βασιλική στις αρχες του 5ου αι., καηκε ομως και ξαναχτιστικε δυο αιωνες αργοτερα με πεντε κλίτη. Αυτή την μορφη ειχε ο ναος ως το 1917, οποτε και καταστραφηκε από πυρκαγια, και παλι. Τη σημερινη του μορφη πηρε μετα την τελευταια αναστηλωση του, που αρχισε το 1926 και ολοκληροθηκε το 1948. σήμερα στον ναο φυλασονται τα λειψανα του Αγίου Δημητρίου.

στίχοι ποντιακών τραγουδιών περιεχομενα

στην σελίδα μας μπορείτε να βρείτε τους παρακατω τιτλους ποντιακών τραγουδιών …..

1.Έταιρον κι η Λυγερή
2.Εσύ είσαι μάνα μ' ντο λαρώντς
3.Επλώθεν απές σο τσαΐρ'
4.Παρχάρ'
5.Χαλάι
6.Χαψία
7.Ώσπου θα εν ο θάνατον
8.Σουμέλα λεν την Παναγιά
9.Η λεμονα
10.Επίκες το Καρδόπο μου
11.ΤΙΓΚΙΛ ΤΙΓΚΙΛ ΤΑ ΓΟΛΓΟΝΙΑ
12.Σο Παρακάθ και Μουχαπέτ
13.Η ΜΑΝΑΝ ΕΝ ΘΕΟΣ
14.ΑΚΡΙΤΑΣ ΟΝΤΕΣ ΕΛΑΜΝΕΝ
15.ΕΝΑΝ ΑΣΤΡΕΝ ΕΞΕΒΕΝ
Πάνε με εκεί….

16.Εσύ τεμον το ακριβον
17.Πατέρα δωσ’ με την ευχησ’
18.Ο Γιάννες ο μονόγιαννες
19.Ζωγραφία
20.Ινάν Θεόν και Eσένα
21.Ο Μάραντον
22.Ερθέν Απρίλτς κι ο Μάης
23.Ο γερο και η γραια
24.Αποψ κι οψε το βραδον
25.Καραλάζο
26.Την καρδιαμ’ θα σκιζ’ ατο
27.Το αιμαμ’ ασην καρδιαμ’
28.Ρασοπουλον
29.Βαλτε μαχαιρια διστομα
30.Ο κουμπάρομ’
31.Θεέμ’ ασην ανατολη
32.Εγω τιναν εγαπανα
Πάνε με εκεί….

33.Πάρθεν η Ρωμανία
34.Αητέν’ τς επαραπέτανεν
35.Η κορ επείεν σο παρχάρ
36.Το τσαμπασίν
37.Σεράντα μήλα κόκκινα
38.Τη Τρίχας το γεφύρ'
39.Την πατρίδαμ έχασα
40.Η μάνα εν κρύον νερόν
41.Τ’ Ηλ’ το Κάστρον
42.Καλόν κορίτσ'
43.Τρυγώνα
44.Ζιπάν ζιπί
Πάνε με εκεί…..

45. Θα διγω εναν συμβυλην

Πάνε με εκεί...

πάνε στα περιεχόμενα νο.2

Πληροφορίες για την οικογένεια Παπαευσταθιάδη

Οι πληροφορίες αυτές αφορούν γενεαλογικούς πίνακες

Για να τις λάβετε πρέπει να μας στείλετε με e-mail το παρακάτω κείμενο…

Θα ήθελα να λάβω περισσότερες πληροφορίες που αφορούν την οικογένεια
του Παναγιώτη Παπαευσταθιάδη.
Σας παρακαλώ να μου τις αποστείλετε το
συντομότερο δυνατό.

Στείλτε αυτό το κείμενο στο livardashar@gmail.com

Παρακαλώ να αναφέρεται αν έχετε κάποια συγγένεια με τον Παναγιώτη.
Το υλικό που θα σας αποσταλεί περιέχει μόνο στοιχεία που δεν ωφελούν σε τίποτα άλλο παρά μόνο στην πληροφόρηση.

Για να διαβάσετε τις πληροφορίες θα πρέπει να έχετε εγκατεστημένο στον υπολογιστή σας το πρόγραμμα adobe acrobat reader

μια αληθινή ιστορία

Παπαευσταθιάδου Μαρία, 1909 - 2006
Παπαευσταθιάδης Παναγιώτης, 1908 – 1992

Το πατρικό της επώνυμο ήταν Μεξίδου. Γεννήθηκε το 1909 στο Σοχούμ της Ρωσίας. Οι γονείς της ήταν ο Ευστάθιος Μεξίδης και η Παρθένα Κουθουρίδου. Η Μαρία είχε τρία αδέρφια το Δημητρό, τον Κώστα και τη Σοφία.Το 1920 αναγκάστηκαν, όπως σχεδόν όλοι οι Έλληνες που ζούσαν στη Ρωσία και τον Πόντο, να πάρουν τον δρόμο για την πατρίδα, την Ελλάδα. Επειδή οι Έλληνες της Ρωσίας και του Πόντου, φεύγανε από τους τόπους τους στους οποίους ζούσαν χιλιάδες χρόνια, κυνηγημένοι και διωγμένοι, αναγκάζονταν να παίρνουν τα πολύ απαραίτητα, μόνο, πράγματα.Έτσι και ο Στάθης (πατέρας της Μαρίας) έδεσε στο ζωνάρι της μεγάλης κόρης του Σοφίας τις χρυσές λίρες. Η Σοφία τότε ήταν παντρεμένη. Στο δρόμο όμως της προσφυγιάς από τις δυσκολίες της πορείας ο Στάθης πέθανε. Έτσι έμεινε η γυναίκα του Παρθένα μόνη με τα τρία παιδιά της, το Δημητρό, τον Κώστα και την Μαρία.Όταν έφτασαν στην Ελλάδα εγκαταστάθηκαν στην Καλαμαριά, όπου ξανασυναντήθηκαν με την Σοφία (η μεγάλη αδερφή τους). Η Σοφία έδωσε τις λίρες στη μάνα της ,Παρθένα, για να μπορέσει να μεγαλώσει τα ορφανά παιδιά της.Το 1922 έφυγαν από την Καλαμαριά και πήγαν στην Αδριανούπολη ( τουρκική ονομασία Έντερεν ) και από εκεί στην Αλεξανδρούπολη.Μετά από δύο χρόνια επέστρεψαν στην περιοχή της Θεσσαλονίκης και συγκεκριμένα στον Ακροπόταμο (τούρκικη ονομασία Αϊοβα ή Γιαχαλί ).Στην πορεία των χρόνων η Παρθένα και ο γιος της Δημητρός πέθαναν από φυσιολογικό θάνατο. Ο άλλος γιος της Κώστας σκοτώθηκε στον πόλεμο του 1940.Η Μαρία το 1930 γνωρίζει και παντρεύεται τον Παναγιώτη Παπαευσταθιάδη και αυτός πρόσφυγας από τον Πόντο.Ο Παναγιώτης Παπαευσταθιάδης γεννήθηκε το 1908 στο Αρμένι της Γαλίαινας περιοχή Τραπεζούντας. Οι γονείς του ήταν η Μιχάλης Παπαευσταθιάδης και η Δέσποινα Παπαγερίδου. Ο Παναγιώτης είχε δύο αδέρφια τον Ισαάκ και την Σοφία. Ο Παναγιώτης όταν ήταν μικρός πήγαινε σ΄ένα από τα ελληνικά σχολεία της περιοχής.Ο Ισαάκ αδερφός του Παναγιώτη ανέβηκε στα βουνά του Πόντου. Έγινε αντάρτης για να πολεμήσει τους Τούρκους και να προστατεύσει τον άμαχο πληθυσμό. Όμως η μοίρα του έγραψε να σκοτωθεί από τα χέρια φίλων του ( Ελλήνων).Ο Παναγιώτης με την αδερφή του Σοφία χάθηκαν το 1922 στην προσπάθεια τους να βρουν ένα καράβι για να σωθούν από τους Τούρκους.Ο Παναγιώτης και η μητέρα του Δέσποινα κατάφεραν να επιβιβαστούν σ’ ένα καράβι και φτάσανε στον Αλμυρό του Βόλου. Όπου ένα χρόνο μετά πεθαίνει η μητέρα του Δέσποινα. Ο Παναγιώτης αναγκάστηκε να φύγει από το Βόλο και να πάει στη Θεσσαλονίκη. Εκεί στην περιοχή της Καλαμαριάς βρήκε τον αδερφό του πατέρα του. Δεν θέλησε να ζήσει στην Καλαμαριά και εγκαταστάθηκε στον Ακροπόταμο.Όπως ανάφερα παραπάνω γνωρίστηκε και παντρεύτηκε την Μαρία. Απέκτησαν έξι παιδιά, τον Στάθη, τη Δέσποινα, τον Μιχάλη, την Ελευθερία, την Σοφία και την Ανατολή.Στη συνέχεια απέκτησε δώδεκα εγγόνια και εικοσιένα δισέγγονα.Ο Παναγιώτης πέθανε το 1992, σε ηλικία 84 ετών, ενώ η Μαρία πέθανε στις 15 Δεκεμβρίου του 2006, σε ηλικία 97 ετών.

ο Παναγιώτης και η Μαρία σε καθημερινές δραστηριότητες

η Μαρία σε μία από τις τελευταίες φωτογραφήσεις (2005)

η οικογένεια Παπαευσταθιάδη. Όπως φαίνονται από αριστερά : Σοφία, Δέσποινα, Στάθης, Μιχάλης, Ελευθερία,
καθιστοί ο Παναγιώτης και η Μαρία και στην αγκαλιά η Ανατολή.

Περισσότερα για την οικογένεια Παπαευσταθιάδη
Κάνε κλικ εδώ

ΑΝΑΚΥΚΛΗΣΗ (ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ)

Κάθε κάτοικος της Ευρωπαϊκής Ένωσης παράγει κατά μέσο όρο περί­που 1 κιλό σκουπίδια κάθε ημέρα. Σε όλο τον κόσμο σήμερα γίνονται προσπάθειες να μειωθεί ο συνολικός όγκος των σκουπιδιών, να ξανα­χρησιμοποιούνται όσο το δυνατό περισσότερα υλικά, να γίνεται ανακύκληση (ανακύκλωση) κάποιων υλικών και να διαχειρίζονται σωστά οι χώροι ταφής των απορριμμάτων.
Τα στερεά αστικά απόβλητα είναι προϊόντα κάθε ανθρώπινης δρα­στηριότητας και είναι ετερογενή ως προς τη σύνθεση, σε σύγκριση με αντίστοιχα στερεά απόβλητα από βιομηχανικές ή αγροτικές δραστηριότητες.
από την πρωτόγονη ακόμα κοινωνία ο άν­θρωπος επιβαρύνει με απόβλητα τη φύση, μόνο­ που παλιότερα τόσο η ποσότητα όσο και ησύνθεση αυτών των αποβλήτων ήταν τέτοιεςπου επέτρεπαν την αφομοίωση τους διαμέσου­ φυσικών διεργασιών.
Με την έντονη αστικοποίηση και την πληθυ­σμιακή συσσώρευση στις πόλεις τα προβλήματα από την έλλειψη προϋποθέσεων για την υγειονομική διάθεση των απορριμμάτων
οδήγησαν σε τραγικές καταστάσεις Έτσι στις μεσαιωνικές πόλεις η ανεξέλεγκτη διάθεση των σκουπιδιών οδήγησε σε φοβερές επιδημίες, που αποδεκάτισαν μισό περίπου πληθυσμό της τότε Ευρώπης.

Έτσι, ως ανακύκληση θα μπορούσε να οριστεί η δια-της συστηματικής συλλογής, διαλογής και επαναφοράς ορισμένων υλικών στο φυσικό και στον οικονομικό κύκλο.

Η επιτυχημένη ανάκτηση χρήσιμων υλικών εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό α­πό τους εξής παράγοντες:
• Τα ποσοτικά και ποιοτικά χαρακτηριστικά των απορριμμάτων.
• Την εξασφάλιση αγοράς για τα ανακυκλώ­σιμα υλικά.
• Την εξάρτηση του τόπου από χρήσιμα υλι­κά και ενέργεια.

Μέσα στα σκουπίδια κρύβονται τεράστια ποσά ενέργειας και πρώ­των υλών. Το χαρτί αποτελεί το 20%-25% των στερεών απορριμμάτων που πετάμε. Στην Ελλάδα περίπου 300.000 τόνοι χαρτιού πετάγονται στα σκουπίδια κάθε χρόνο, που για την παραγωγή τους χρειάστηκαν ενδεικτικά 12 εκατομμύρια στρέμματα δάσους, 100 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού (όση είναι η κατανάλωση της Αττικής για 100 ημέρες) και 1,5-2 δισεκατομμύρια κιλοβατώρες (ενέργεια που καταναλώνεται για 4 μήνες από 1 εκατομμύριο σπίτια). Με την ανακύκληση του χαρτιού μπο­ρούμε να εξοικονομήσουμε το μεγαλύτερο ποσοστό από αυτούς τους φυσικούς πόρους και να ρυπαίνουμε λιγότερο τη γειτονία μας, τη χώρα μας, τον πλανήτη Γη.

Τα μέταλλα γενικότερα αποτελούν το 3%-5% των αστικών απορριμμάτων, με επικράτηση κυρίως του αλουμινίου. Το αλουμίνιο παράγε­ται από το ορυκτό του βωξίτη (για 1 κιλό α­λουμινίου χρειάζονται 4 κιλά βωξίτη). Στην Ελ­λάδα κατασκευάζονται περίπου 900 εκατομ­μύρια αλουμινένια κουτιά κάθε χρόνο και η η­λεκτρική ενέργεια που καταναλώνεται μπορεί να καλύψει τις ανάγκες μιας πόλης 90.000 κα­τοίκων για ένα χρόνο. Με την ανακύκληση κερδίζουμε περίπου το 95% της ενέργειας που χρειάζεται για την παραγωγή του από την πρώτη ύ­λη, δηλαδή το βωξίτη.

Το γυαλί αποτελείτο 2%-5% της σύστασης των απορριμμάτων. Το γυαλί φτιάχνεται από άμμο, α­σβέστιο και σόδα. Για κάθε τόνο γυαλιού που α­νακυκλώνουμε εξοικονομούμε ενέργεια αντί­στοιχη με 135 λίτρα πετρελαίου.
Τα μισά περίπου από τα σκουπίδια που πετά­με είναι οργανικά υλικά, δηλαδή υπολείμματα τροφών, καλλιεργειών κ.ά. Αυτά με κατάλληλη ε­πεξεργασία μπορούν να μετατραπούν σε βελ­τιωτικό εδάφους για τον κήπο, το χωράφι κ.ά.

Στην ανακύκληση περιλαμβάνονται διάφορες μέ­θοδοι ανάκτησης υλικών. Κατά κανόνα, όμως, εφαρ­μόζονται η μηχανική διαλογή και η διαλογή στην πη­γή. Τα βασικότερα οφέλη που προκύπτουν από την ε­φαρμογή της ανακύκλησης είναι η εξοικονόμηση φυ­σικών πόρων και ενέργειας και η μείωση της ρύπαν­σης του περιβάλλοντος.

Ποντιακές Συνταγές

Τσιριχτα

Συστατικα:2 ποτηρια αλευρι, 1 κουταλακι μαγια, 1 κουταλακι λαδι για το τηγανισμα.

Εκτελεση:Διαλυουμε την μαγια με χλιαρο νερο.Προσθετουμε το αλευρι και ριχνουμε σιγα-σιγα χλιαρο νερο μεχρι να γινει σφικτος ο χυλος.Βαζουμε λαδι να καψει σε ενα τηγανι και παιρνοντας χυλο με το κουταλι το ριχνουμε στο λαδι.

Το αφηνουμε να κοκκινισει.Σερβιρονται πασπαλισμενα με μελι ή ζαχαρη.

Πισια

Συστατικα:

Συστατικα για τη ζυμη:
1. 2 ποτηρια νερο
2.Αλατι
3.Αλευρι οσο σηκωσει

Συστατικα για την γεμιση:
Α. 3-4 πατατες βρασμενες,1 κρεμμυδι,αλατι,πιπερι,μαϊντανο ή
Β. 200 γρ. τυρι ,1 αυγο.

Εκτελεση:
Ετοιμαζουμε τη γεμιση.Αν κανουμε γεμιση με πατατα,βραζουμε τις πατατες και αφου τις ξεφλουδισουμε,τις λιωνουμε.Τσιγαριζουμε το κρεμμυδι σε λαδι και ριχνουμε τις λιωμενες πατατες.Προσθετουμε αλατι,πιπερι,μαϊντανο και ανακατευουμε.
Αν κανουμε γεμιση με τυρι,λιωνουμε το τυρι και το ανακατευουμε με το αυγο.Ετοιμαζουμε τη ζυμη.Ανοιγουμε μικρα φυλλα με διαμετρο περιπου 15 εκατοστα.Προσθετουμε τη γεμιση,τα ξανακλεινουμε και τηγανιζουμε σε ζεστο λαδι και μετρια φωτια μεχρι να κοκκινισουν.

Ωτια

Συστατικα:
5 αυγα,1 φλυτσανι γιαουρτι,2 φλυτσανια ζαχαρη,1 μπεκιν, 1 κουταλι φαγητου λαδι,αλατι,αλευρι οσο σηκωσει η ζυμη.

Εκτελεση:
Ανακατευουμε ολα τα συστατικα και προσθετουμε αλευρι οσο χρειαζεται για να γινει μαλακη η ζυμη.Χωριζουμε τη ζυμη σε κομματια και τα ανοιγουμε σε φυλλα(οχι πολυ λεπτα).
Κοβουμε τα φυλλα σε λωριδες πλατους 2-3εκ.Κοβουμε τις ακρες λοξα,κανουμε μια τρυπα στη μεση και περναμε τη μια ακρη σχηματιζοντας φιογκακι.
Τηγανιζουμε σε αρκετο λαδι που θα ζεσταθει καλα,σε μετρια φωτια.Τα ωτια ειναι ετοιμα μολις αρχισουν να ροδισουν.

Χαβιτς

Συστατικα:
1 φλυτζανι βουτυρο αγελαδινο, 1,5 ποτηρι αλευρι καλαμποκισιο,1,5 ποτηρι μυζηθρα αλατισμενη,2 ποτηρια νερο,αλατι.

Εκτελεση:
Βαζουμε το βουτυρο σ'ενα τηγανι να καψει.Σ'ενα μπωλ βαζουμε το αλευρι,το νερο κα τη μυζηθρα και τα ανακατευουμε ωσοτου να γινει ενας αρυς χυλος.
Αφου καψει το βουτυρο ριχνουμε το μιγμα στο τηγανι,ανακατευουμε λιγο και το αφηνουμε να ψηθει σε χαμηλη θερμοκρασια.
Ανα διαστηματα ανακατευουμε μεχρι να ψηθει(χρειαζεται περιπου 45 λεπτα).

Υβριστα

Συστατικα:
1 κιλο νερο,αλατι,αλευρι οσο σηκωσει ,βουτυρο.

Εκτελεση:
Ανακατευοντας νερο,αλατι και αλευρι,φτιαχνουμε τη ζυμη.Χωριζουμε τη ζυμη και ανοιγουμε φυλλα,τα οποια ψηνουμε για λιγο στο σατζι.Τα φυλλα τα σκεπαζουμε αμεσως για να μην κρυωσουν.
Τα κοβουμε οπως περιπου τις χυλοπιτες και τα ψηνουμε στο φουρνο μεχρι να κοκκινισουν.Τα υβριστα μπορουν να διατηρηθουν σε μια πανινη σακουλα.
Για να κανουμε το φαγητο,βραζουμε νερο και ριχνουμε τα υβριστα για 2 λεπτα.Επειτα τα στραγγιζουμε.Σε μια κατσαρολα λιωνουμε βουτυρο και αφου κλεισουμε την φωτια,προσθετουμε τα υβριστα και ανακατευουμε.

Τριμμα

Συστατικα: 2 φλυτζανια αλευρι,1 φλυτζανι νερο.

Εκτελεση: Ανακατευουμε το αλευρι μεσα στο νερο και το τριβουμε σε μικρα κομματια.
Τσιγαριζουμε 1 κρεμμυδι μεσα σε λαδι.Προσθετουμε 1 1/2 νερο και το αφηνουμε να βρασει.
Ριχνουμε το μιγμα και το ανακατευουμε σε μετρια φωτια για 10 λεπτα.Αν θελουμε προσθετουμε κα ντοματα τριμμενη στο λαδι μαζι με το κρεμμυδι.

Σορβας

Συστατικα: 1 ποτηρι κορκοτο,4 ποτηρια νερο,1/2 φλυτζανι λαδι,1/2 κιλο γιαουρτι στραγγιστο,1 μετριο κρεμμυδι,αλατι.

Εκτελεση: Πλενουμε το κορκοτο και το βαζουμε να βρασει με νερο και αλατι σε μετρια θερμοκρασια.
Αφου ψηθει το κορκοτο(μεχρι να μαλακωσει το σταρι) βαζουμε σε ενα τηγανι το λαδι και το κρεμμυδι κομμενο σε ψιλες φετες και το τσιγαριζουμε.
Αυτο το μιγμα το ριχνουμε μετα στην σουπα.Απο την σουπα παιρνουμε λιγο ζωμο και διαλυουμε σε αυτον το γιαουρτι,το ριχνουμε μετα στη σουπα και το ανακατευουμε.

Κιντεατα

Συστατικα:1 κιλο τσουκνιδες χορτα,δυοσμο ή σκορδο (προαιρετικα).

Εκτελεση: Πλενουμε τις τσουκνιδες,τις βραζουμε και τις στραγγιζουμε.Τις ριχνουμε σε μια κατσαρολα,προσθετουμε αλευρι και ανακατευουμε μεχρι να λιωσουν οι τσουκνιδες κα να παρουν την μορφη κρεμας.Επειτα τα βραζουμε σε χαμηλη φωτια με λιγο λαδι για 5 λεπτα κα ανακατευουμε συνεχως.



πηγή: http://santeos.livepage.gr

REX

αυτός είναι ο ρεξ.
ένα 7χρονο λυκόσκυλο.
είναι φιλικός και πολύ παιχνιδιάρης....


για περισσότερες φωτογραφίες κάντε κλικ εδώ...

giaxaliotis.blogspot.com

ΦΤΑΣΑΜΕ ΚΑΙ ΞΕΠΕΡΑΣΑΜΕ ΤΟΥΣ 100 ΕΠΙΣΚΕΠΤΕΣ
ΣΕ ΕΛΑΧΙΣΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ

ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ

ΑΝΤΕ ΝΑ ΤΟΥΣ 1000σουμε

Κύρια σελίδα

giaxaliotis.blogspot.com






Lx place

Καλώς ήρθατε στο giaxaliotis

Το giaxaliotis είναι ένα blog με ποικίλα θέματα που δημιουργήθηκε με σκοπό την ψυχαγωγία, την ενημέρωση αλλά και την συμμετοχή του αναγνώστη.

Γι’ αυτό μην διστάζετε……….

-Εξερευνήστε όλα τα θέματα,
-Απαντήστε στις έρευνες,
-Πείτε την γνώμη σας στο βιβλίο επισκεπτών,
-Σχολιάστε,
-Προτείνετε καινούργια θέματα,
-Στείλτε νέο υλικό που θα θέλατε να δημοσιευτεί,
-Παίξτε με τα παιχνίδια….


Καλή και διασκεδαστική ανάγνωση

Σας περιμένουμε ξανά…..

games no.3

games no.2

Κι άλλα παιχνίδια

games no.1

Σ’ αυτό το σημείο χαλαρώστε και διασκεδάστε παίζοντας επιλεγμένα παιχνίδια









































Κι άλλα παιχνίδια

Χειμώνας με τα όλα του

Χειμώνας 2007-2008

Χειμώνας με τα όλα του ο φετινός. Επικράτησαν φαινόμενα που χρόνια είχαμε να τα δούμε και μας είχαν λείψει. Άλλωστε σε ποιον δεν αρέσει να ξυπνήσει ένα πρωί και να δει μια ‘’λεύκη μέρα’’ . τα πάντα γύρω σου να είναι σκεπασμένα με ένα λευκό και αφράτο στρώμα χιονιού. Ευκαιρία για να μην πας στη δουλειά και να ξαναθυμηθείς τα παιδικά σου χρόνια παίζοντας χιονοπόλεμο με την παρέα σου.
Φυσικά η επέλαση του χιονιά μας προαναγγέλθηκε από τους μετεωρολόγους και τους δημοσιογράφους σε όλα τα κανάλια μέρες νωρίτερα. Και ναι , ήρθε λοιπόν η μέρα , η άσπρη μέρα. Και αφού ήρθε άρχισαν και τα προβλήματα…
Τα προβλήματα που ήθελαν να προβάλλουν οι δημοσιογράφοι και που με τόση ανυπομονησία προσδοκούσαν. Ο χιονιάς ήρθε, είδε και τελικά απήλθε. Οι δημοσιογράφοι όμως συνέχισαν να ασχολούνται με το θέμα για τρεις τουλάχιστον μέρες ακόμα.
Ωραία όλα αυτά όμως δεν είδα κανέναν από τους ευχαριστημένους στις τηλεοράσεις. Οι μόνοι που προβάλλονταν ήταν αυτοί που από δική τους βλακεία έπεσαν και έσπασαν πόδια, χέρια και κεφάλια, και αυτοί που φώναζαν γιατί δεν τους καθάρισε ο δήμος ακόμα και την είσοδο της πολυκατοικίας τους.

Τέλος πάντων. Ο χιονιάς τελείωσε προς στιγμή. Χθες και σήμερα (20-21/2) ζεσταθήκαμε μιας και είχαμε ηλιόλουστη μέρα. Αλλά αυτό μη σας ξεγελά, γιατί έρχεται ο Μάρτης, που ως γνωστόν είναι και παλιός παλουκοκαύτης. Πιστεύω πως θα μας ασπρίσει λίγο και αυτός ο μηνάς (τουλάχιστον εμάς τους από πάνω ,κατά Θεσσαλονίκη εννοώ). Αλλά μη στενοχωριέστε.

Παίδες έρχεται σε λίγο η άνοιξη

ποντιακός πολιτιστικός σύλλογος Ακροποτάμου

''Μέγας Αλέξανδρος''

σελίδα υπό κατασκευή

αναμένονται πληροφορίες

Η φύση, το “σπίτι’’ μας

Μολυσμένες θάλασσες και ποτάμια από τα απόβλητα των εργοστασίων. Μολυσμένος αέρας από τα καυσαέρια, τους βομβαρδισμούς και τις εκρήξεις. Σκουπιδότοποι οι όμορφες παραλίες και τα δάση μας, από τα κονσερβοκούτια που παρατάμε μετά από μια εκδρομή μας εκεί… Ηχορύπανση από τους εκκωφαντικούς ήχους στους τόπους διασκέδασης, στους δρόμους με τα μηχανάκια, στα σπίτια όπου η τηλεόραση ή τα ραδιόφωνο παίζει στην διαπασών.

Με αποτέλεσμα;
Προβλήματα αναπνευστικά, προβλήματα στο νευρικό σύστημα, στην ακοή κ.α. γενικότερα, επικίνδυνες διαταραχές στην ψυχοσωματική ισορροπία του ανθρώπινου οργανισμού.
Συνεχώς ακούμε, διαβάζουμε και βλέπουμε στατιστικές, ιατρικά πορίσματα σχετικά με το περιβάλλον. Το ερώτημα, όμως, είναι τι κάνουμε πέρα από αυτά. Οι πιο πολλοί τα ξεχνάμε. Ο καθένας συνεχίζει τον ρυθμό της ζωής του όπως και πριν.

«τι μπορώ να κάνω εγώ ως άτομο; Είναι ευθύνη της πολιτείας να θεσπίσει νόμους, να επιβάλει ποινές στους παραβάτες…» αυτή είναι η άποψη που επικρατεί σήμερα.

Φυσικά και η πολιτεία έχει την ευθύνη της. Δεν αρκεί όμως μόνο αυτή. Χρειάζεται και ο κάθε πολίτης, από τον μικρότερο ως και τον πιο ηλικιωμένο, να πειθαρχεί στους ήδη υπάρχοντες νόμους, τους σχετικούς με την προστασία του περιβάλλοντος. Και το σπουδαιότερο, να μάθει ο καθένας μας να σέβεται τους άλλους. Τότε και μόνο δε θα επιτρέπει στον εαυτό του να γίνεται ενοχλητικός με την συμπεριφορά του. Ακόμα ο κάθε ένας από μας πρέπει να μάθει να σέβεται την φύση, το καλλιτέχνημα του μεγάλου Δημιουργού, που μας το εμπιστεύτηκε να το προσέχουμε όπως το σπίτι μας.

Άλλωστε, ένα πελώριο φιλικό σπίτι δεν είναι η φύση όλη που μας χαρίζει όλες τις χάρες και τις ομορφιές της;

συμβουλές για ένα καλύτερο περιβάλλον, κάνε κλικ εδω...

χοροί του Πόντου

ένα μικρό δείγμα της ενότητας αυτής









Οι ποντιακοί χοροί δεν αποτελούν μόνο ένα μέσο διασκέδασης αλλά φέρουν μαζί τους την ιστορία, τη γεωγραφία και βέβαια τον πολιτισμό των Ποντίων. Οι χοροί δεν είναι απλά ρυθμικοί βηματισμοί, είναι ένα σύνολο που περιλαμβάνει το γιατί χορεύονταν, τις μελωδίες τους, τα τραγούδια τους. Με τον ξεριζωμό και την εγκατάσταση των Ποντίων στην Ελλάδα ανακόπηκε βίαια η ομαλή συνέχεια όλων των παραδόσεων και η εξέλιξη τους άλλαξε δραματικά. Οι χοροί όμως συνέχισαν να είναι βασικός συνδετικός κρίκος της ιστορίας των Ποντίων. Μέσω αυτών οι μνήμες από την χαμένη πατρίδα παραμένουν ζωντανές, βασικά πολιτισμικά χαρακτηριστικά συνεχίζουν να υπάρχουν.

Ομάλ

Παμποντιακός χορός, από τους πλέον διαδεδομένους. Το κινητικό μοτίβο του χορού αποτελείται από έξι βήματα, τέσσερα δεξιά και δυο προς τα αριστερά. Τα χέρια είναι λυγισμένα στους αγκώνες, οι χορευτές είναι πολύ κοντά ο ένας με τον άλλον και πιάνονται με τα δάχτυλα τους δημιουργώντας έναν συμπαγή και ανοιχτό κύκλο.
Δεκάδες είναι τα τραγούδια και τα στιχάκια που συνοδεύονται από ρυθμό ομάλ.

(Δείτε το βίντεο)

Λέτσι

Χορός της περιοχής του Κάρς. Οι κινήσεις των χεριών και του σώματος, τα λυγισμένα γόνατα, τα καρφώματα των ποδιών που τον χαρακτηρίζουν φανερώνουν ότι είναι μιμητικός χορός. Οι μιμήσεις αυτές αφορούν κινήσεις αρπακτικού πουλιού (λέτσι στα τουρκικά σημαίνει γεράκι). Ο ρυθμός που τον συνοδεύει είναι εφτασημος με αργή αγωγή συνήθως τετάρτου.
Πολλές φορές μετά το λέτσι ακολουθει η λετσίνα, αφού η μελωδία και τα βήματα των δυο χορών μοιάζουν.

Λετσίνα

Χορός του Κάρς και αυτός. Μοιάζει με τον χορό λέτσι αλλά ο ρυθμός είναι γρηγορότερος. Ο ανοιχτός κύκλος που σχηματίζουν οι χορευτές κινείται προς τα αριστερά.

(δείτε το βίντεο. λέτσι – λετσίνα)

Κότσαρι

Ο γνωστότερος, ακόμα και στους μη ποντίους, ποντιακός χορός και ο πιο φημισμένος μετά τη σερρα. Στον Πόντο ήταν τοπικός χορός της ανατολικής περιοχής (Αργυρούπολη, και κυρίως χορευόταν από πόντιους του Καυκάσου). Κατά μια εκδοχή το όνομα του χορού προέρχεται από τον τρόπο που χορεύεται, αλλά και από το τράνταγμα των κλειδώσεων τον γονάτων και τις φτέρνας. Για τον χορό δηλαδή χρειάζονται γερά κότσια, γιατί σ’ αυτά στηρίζεται ο χορευτής. Ο ρυθμός του είναι δίσημος, γρήγορος. Οι χορευτές πιάνονται από τους ώμους σε κύκλο.

(δείτε το βίντεο)

Τσουρτούγουζους

Χορός της περιοχής του Κιουμούς Ματεν. Είναι παραλλαγή γρήγορου, ζωηρού τίκ και χορεύεται σε κλειστό κύκλο.

Τίκ

Παμποντιακός χορός, ο πλέον διαδεδομένος στον Πόντο. Πολλές είναι οι παραλλαγές του χορού ανάλογα με τη περιοχή.

(δείτε το βίντεο)

Σαρίγουζ

Χορός που τον συναντάμε σχεδόν σε όλες της περιοχές του Πόντου. Χορεύετε από άντρες και από γυναίκες. Συναντάμε τρεις διαφορετικές χορογραφίες.

Σέρρα

Ο πολεμικός χορός τον Ποντίων (πυρρίχειος). Η παλαιότητα του αποδεικνύεται αν συγκριθεί με τον αρχαίο χορό πυρρίχη.

(δείτε το βίντεο)
(δείτε επίσης το βίντεο ‘’σέρρα στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας)

Διπάτ

Χορός που χορευόταν στην περιοχή της Τραπεζούντας, του κεντρικού και ανατολικού Πόντου, καθώς και το Κάρς. Ο χορός πήρε το όνομα του από τα δυο ρυθμικά πατήματα από τα οποία αποτελείται. Έχει ρυθμό βαρύ, ήρεμο και ευγενικό.

(δείτε το βίντεο)


Επίσης επισπευτείτε την σελίδα της στέγης των ποντίων
http://stegi.wikidot.com/dances










...

στίχοι ποντιακών τραγουδιών no.3

Έταιρον κι η Λυγερή

Έταιρον κι η Λυγερή παν' όλεν τον ποταμόν. Έταιρον επέρνιξεν και η κορ' 'κ' επόρεσεν. - Πέρνιξο με, Έταιρε, το τσιαρκούλι μ' δίγω σε. - Νια περνίν περνίζω σε, νια τσιαρκούλιν παίρω σε. - Πέρνιξο με, Έταιρε, το ζωνάρι μ' δίγω σε. - Το ζωνάρ' ς τ' εσόν ας εν, άλλο τάγμαν τάξο με. - Πέρνιξο με, έταιρε, το βραχιόλι μ' δίγω σε. - Ντο νά φτάγω τ' άκλερον, τ' άψιμον να καίει ατό. Άλλο τάγμαν τάξο με κι εγώ 'σεν περνίζω σε. - Ασήν ψη μ' κι ανέτερα, τ' άλλα όλια δίγω σε. Ασό χέρ' επέρπαξεν κι ατέν πέραν έσυρεν. - Δος με, κόρη, ντ' έταξες, την φιλιάν ντ' ετάγαμε. - Έμπρια μουν λιβάδια είν', πάγω εκεί και δίγω σε. - Έρθαμε κι εξέρθαμε κι εξεκαμπανίσταμε. Δος με, κόρη, ντ' έταξες, την φιλιάν ντ' ετάγαμε. Τ' έμπρια μουν κοιλάδα ειν', πάγω εκεί και γίγω σε κι εκεί πέραν κώμια ειν', πάγω εκεί και δίγω σε. - Έρθαμε κι εξέρθαμε κι εξεκαμπανίσταμε, αρ δος, κόρη, ντ' έταξες και ντ' εσυνετάγαμε. - Διέξ 'τ ατόν τη σκυλ' τον γιον, εγώ δεν 'κι διγ' άτον!...


Εσύ είσαι μάνα μ' ντο λαρώντς

Εσύ είσαι μάνα μ' ντο λαρώντς
τη ψύσι'μ' τα γεράδες
και ατά ντο κι λαρούντανε
ούτε με τα παράδες.

Και τεμόν το ντέρτ' εν'
και τεσόν όντες βογγώ
πονίζ' με και αν ψαλαφώ σε
και την ψυ σ' εκείνον πα θα δίς με.

Σιμά σο αχ σιμά σο βαχ
τ' όνεμα σ' πάντα θέκω
όντες θα ρούζω σο κρεβάτ'
εσέν σιμά μ' θα ελέπω.

Επλώθεν απές σο τσαΐρ'

Επλώθεν απές σο τσαΐρ
ερούξεν και κοιμάται
έσυρεν το τσούλ' σο ποτάμ'
ντηδέν πα κι φοάται.

Εσέβεν σ' εγκαλιόπον μου
κρεμάεν ασήν γούλα μ'
τα απάν'ατς όλιον έκαιεν
άψιμον με το βρούλαν.

Ο πρόσωπος αγγελικόν
το ματόπα τς φωτάζνε
ασά σειλιόπα τσ' στάζ' το μέλ'
φιλώ και εμέν χορτάζνε.

Τ' αρνί μ' ελιγοθύμεσεν
σην εγκάλια μ' ερούξεν
αρ' μη κατηγοράτ' ατό
τσελκέικον εν κε εγρίξεν.

Να αλί εμέν να αλί κι ατέν
να αλί τη δυς εντάμαν
τα αμαρτίας εμουν πολλάν
κι σούμες μ' έναν τάμαν.


Παρχάρ'

Χάιτε ας πάμε σο παρχάρ'

με τ' εμέν το παλληκάρ'

τ' αλογόπο μ' γολγονίζ'

η κεμεντζέ μ' κωδωνίζ'.

Εγώ είμαι λυριτζής

ποδεδίζω την κουτσή σ'

έλα δώσατεν εμέν θεία μ'

λελεύω την ψυ σ'.

Εγώ είμαι σεβνταλής

κουίζω σε και κι λαλείς

εντώκα απάν σ' ωμί σ'

ωράσον πας εγκαλείς.

Βέχω, βέχω, ξεροβέχω

σην σεβντάν απ' οπίσ' τρέχω

η αρρώστεια σ' θα τρώει με

εγώ θαρρώ τηδέν κι έχω.

Έλα ποδεδίζω σε,πουλί μ',

τρώω το Θεό σ'

έλα τηδέν κι επέμνεν

την εγάπη σ' γιαβρί μ' δος.

Χαλάι

Άγγελος με τα φτερά

και με το σταυρόν σο χερ'

έρθεν και εμέντζεν μας

με τ’ άγριον το χαπέρ’

Θα παίρομε την οδόν

ο Θεόν ντο θα φωτίζ’

κάποτε να κλώσκουμες

το μένεμαν ατ’ ορίζ’

Βάι εμάς, αηλί εμάς

που επεκατήβαμε

αΐκον τρανόν κακόν

άλλον πουθέν’ κ’ είδαμε.

Χαψία

Χαψία εξέβαν ‘ς σο γιαλόν,

χοντρά τ’ ευλογημένατα

παπόρια εχ’κ’ έρχουνταν,

ζίπα ζίπα φορτωμένα

Χαψία - χαψία, φατέστεν σκυλ’ παιδία

και ντ’ έμορφα μαειρεύει ατά η θεία μ’ η Ευδοξία.

Χαψία βάλον ‘ς σο πλακίν,

εσέν λέγω Ηλίαστάξον

κι ολίγον λάδοπον,

ας γίν’ταν μερακλία

Χαψία - χαψία, φατέστεν σκυλ’ παιδία

και ντ’ έμορφα μαειρεύει ατά η θεία μ’ η Ευδοξία.

Τραπεζουνταίοι, Κερασουνταίοι,

όλ’ παίρ’νε τηγανίζ’νε

τ’ εμέτερον οι Σουρμενίτ’,

με τα πατμάνια αλίζνε


Ώσπου θα εν ο θάνατον

Ώσπου θα εν ο θάνατον

ώσπου θα εν ο χάρον

κανείς κι κλώσκεται και λέει

εγώ κι θα αποθάνω.

Κόρ’ έπαρ’ ασό σάβανο

κορδέλα σα μαλλία σ’

και όντες θα κορδελιάσ’ ατά

να κλαις από καρδίας.

Αν αποθάνω θάψτε με

σύρτε απάν-ι-μ χώμα

αφήστε με παράθυρον

να ελέπω την τρυγώνα μ’.

Ανάθεμα και το ρακίν

ασ’ όλιον το καλλίον

εκατό δράμια είν’ πολλά

η μσόν οκάν ολί(γ)ον.

Σουμέλα λεν την Παναγιά

Σουμέλα λεν’ την Παναγιά

Σουμέλα λεν’ και σέναν

Θα προσκυνώ την παναγιά

Κι έρχουμαι με τ’εσέναν.

Εγώ μικρός προσκυνητής

Πήγα σην Παναΐαν

Και σα τρία τα χρόνια απάν’

Επήγα άλλον μίαν.

Ση παναΐας το ποτάμ’

Τρία μήνας ελάστα

Επέμνα οξυπόλυτος

Τα τσαρούσα μ’ εγράσταν.

Εγώ ποντιοπούλ’ είμαι

Ματώνω κι ματούμαι

Ση Σουμελά την Παναγιά

Εκεί θα στεφανούμαι.

Η λεμονα

Σητια επενα ομαλια ομαλια (δις)

Σητια επενα ομαλια ομαλια

Ειδα ορμανια και ληβαδα

Ειδα ορμανια και ληβαδα (δις)

Ειδα ορμανια και ληβαδα

Και σην μεσην τρες πεγαδι

Και ση πεγαδι την ακραν (δις)

Και ση πεγαδι την ακραν

Εστεκεν δεντρον και μεγαν

Εστεκεν δεντρον και μεγαν (δις)

Εστεκεν δεντρον και μεγαν

Τα νεραντζια φορτωμένα

Επλωσα να περω εναν (δις)

Επλωσα να περω εναν

Εχολιαστεν η λεμονα

Ντο χολιασκεσε λεμονα (δις)

Ντο χολιασκεσε λεμονα

Πασκ' ετσακωσα κλαδοπον;

Πασκ' εστακωσα κλαδοπον (δις)

Αν ετσακωσα κλαδοπον

Να τσακουτε το σεροπομ

Κιαν εμαρανα φιλοπον (δις)

Κιαν εμαρανα φιλοπον

Να μαρενετε το ψοπομ'

Επίκες το Καρδόπο μου


Επίκες το καρδόπο μου

επίκες το καρδόπο μου

και άμον έναν κερόπον

Στην ψυμ φωτίαν έσυρες πουλόπομ έσυρες

και λύεται το γιαυρόπο'μ
Κλοστ το μαχαίρ σην καρδίαμ πούλιμ σην καρδίαμ'

και έπαρ όλεν το αίμα

Η σεβντά ντ'έχω για τέσεν πουλόπομ για τεσέν και πούλιμ έβγαλτσα ψέμα


ΤΙΓΚΙΛ ΤΙΓΚΙΛ ΤΑ ΓΟΛΓΟΝΙΑ

Τίγκιλ, τίγκιλ, τα γολγόνια

κρούγ' νε σ' αλογόπο μου

παίρ' τη στράταν τ' εξερμένον

ντο πάει για τ' αρνόπο μου.

Κρύφκουμε κ' ελέπνε με

τ' όνεμεμ αηδόνιν εν'

η λαλία μ' εν γλυκίν

η καρδία μ' καρβόνιν εν'.

Έλα πουλί μ' λέγω σε

ρίζα μ' ποδεδίζωσε

θ' έχω σ'απέσ' σα τσιτσάκια

θα χαρεντερίζω σε.

Έμορφα είν τα κορτσόπα

ντ' έχ' τ'εμόν η πεθερά

άμον άνοιξης τσιτσάκια

ντο κρατούν σα κλαδόπα

Σο Παρακάθ και Μουχαπέτ


Σο παρακαθ και μουχαπετ καθα βραδον παρεας

η λυρα παιζ και φαγοποτ με κρομιδ και ελεας

Παρακαθια μουχαπετια και ενα τσιζιν σα τερτια

παρακαθια και σεβνταδες να λαρουνταν τα γεραδες

Σ'ενα γωνια παληκαρ κορη τερη σο ματια

ονειρα και να σπιτικο ντο θα εφταει τα παλατια

Παρακαθια μουχαπετια και ενα τσιζιν σα τερτια

παρακαθια και σεβνταδες να λαρουνταν τα γεραδες

Σο παρακαθ ουλ εναν ειν οι τουσμαν πα υέυνε

πινε ρακυν και αδερφομεν και γιαν γιαν να χορευνε

Παρακαθια μουχαπετια και ενα τσιζιν σα τερτια

παρακαθια και σεβνταδες να λαρουνταν τα γεραδες


Η ΜΑΝΑΝ ΕΝ ΘΕΟΣ


Λόγια κι θα ευρίουνταν τη μάνα να υμνούνε

όσοι μανάδες μοναχόν την μάνα εγρυκούνε

Η μάνα εν Θεός

η μάνα Παναγία

Άμον τη μάνας την εγάπ κι ευρίεται άλλον μία

Η μάνα πρωτού να γεννά πονεί για το παιδίν'ατς

και ους να φέραι ση ζωή πολεμά με την ψην'ατς

Η μάνα εν Θεός...

Φαϊ σο νουνα'τς ξάϊ κι κρούει νε διξά νε νυστάζει

Αν το παιδίν'ατς κατ παθάν το αίμαν'ατς λιφτάζει

Η μάνα εν Θεος...

Τι παιδί το χαμόγελο εν η χαρά τη μάνας

Ρουζ απές σο παράδεισο όντας γομόν τα πάνας

Η μάνα εν Θεος...

ΑΚΡΙΤΑΣ ΟΝΤΕΣ ΕΛΑΜΝΕΝ


Ακρίτας όντες έλαμνεν,σην παραποταμέαν.
Επέγνεν κι έρτον κι έλαμνεν,την ώρα πέντ' αυλάκια.
Επέγνεν κι έρτον κι έσπερνεν,εννέα κότια σπόρον.
Έρθεν πουλίν κι εκόνεψεν,ση ζυγονί την άκρα.
Σκούται και καλοκάθεται,ση ζυγονί την μέσεν.
- Οπίσ' πουλίν, οπίσ πουλίν,μη τρως την βουκεντρέαν.
Και το πουλίν κελάηδεσεν,σαν ανθρωπί' λαλίαν.
- Ακρίτα μου, ντο κάθεσαι,ντο στέκεις και περμένεις;
Το ένοικο σ' εχάλασαν,και την καλή σ' επαίραν.
Τ' όλον καλλίον τ' άλογο σ',στρώνε και καβαλκεύνε.
Και τ' άλλα τα καθέτερα,στέκνε και χλιμιντρίζνε.

ΕΝΑΝ ΑΣΤΡΕΝ ΕΞΕΒΕΝ


Έναν άστρεν εξέβεν

σην Ανατολήν

άλλ΄ έναν κι άλλο εξέβεν

σο Βαθύν τ΄ Ορμίν

άλλ΄ έναν κι άλλο εξέβεν

σο Καρά-Καπάν

κι άλλ΄ έναν κι άλλο εξέβεν

σ΄ Αρμαλού το Χάν, γιάρ.

Σοφίτσα μ΄ έξ΄ μ΄ εβγαίνεις

και μη φαίνεσαι

ελέπνεσαι και τ΄ άστρια

και μαραίνεσαι

ελέπ΄ σε και ν΄ ο φέγγον

και δειλαίνεσαι

ελέπ΄ σε και ν΄ο ήλεν

και ηλαίνεσαι

τα παλικάρια κλαίγνε

κι αραεύνε σε.

τα παλικάρια κλαίγνε

κι αραεύνε σε.

συνεχίζεται......

στίχοι ποντιακών τραγουδιών no.2

Εσύ τεμον το ακριβον

Εσύ τεμόν το άκριβον,
εσύ τεμόν το ένα,
κι οντές νο’ί’ζω έρχεσε,
ερτέ παγών το αίμαμ’

Άνοιξη και τσιτσακιμ’
παρχαρί μανουσάκιμ’,
μαλαμα και χρυσόνι,
ένα και μαναχόνι.

Εσύ τεμόν η θάλασσα,
ντο πάν κ’ ερχουν βαπορεα,
κι αν θελτς φερνέ με την χαρά
αν θελτς φερνε με πονεα.

Άνοιξη και…

Εσύ αμάραντον τσιτσακ
μη χατεται η ευωδίας,
φοβουμαι θα ματεζνεσε
τη χώρας τα κουρφίας

Άνοιξη και…

(δείτε το βίντεο)


Πατέρα δωσ’ με την ευχησ’

Πατερα δωσ’ με την ευχησ’
από σουμας θα φέβω
έρθεν η ωρα ση ζωημ’
την τυχημ΄ν’ αραεβω

Ιέμ’ και πως ετρανυνες,
Αμον κυπαρισοπον,
Ερθεν η ωρας να παντρευς
Να φτας τεσον σπιτοπον.

Πατερα την ισκια τεσον
Εγω θα αραεβω
Σην θαλασσαν αμον παπορ
Χωρις εσεν πατευω

Αν ρου’ι’ς θα παραστεκοσε
Κι αφηνωσε να χασε,
Ο κυρ γουρπαν ειναιτε
Ιεμ’ να εθυμασε.
Πατερα εσυ εδεκες με
Τεσον τη διερμενεια
Πως θα πορευω με τα’ ανθρωπς,
Για πείμε άλλο μιαν

Δεκαρα κανενος μη τρως
Σην ψυς μη βαλτς κακιαν
Να βοηθας τ’ ανημπορους
Κακο μ’ εφτας καμιαν

Την συμβουλης πατερα μου
Αμον σταυρον σα νιαταμ’
Και τα ευχασις φυλαχτον
Για τη ζωης την στραταν.

Ο Γιάννες ο μονόγιαννες

Ο Γιάννες ο μονόγιαννες,Ο μοναχόν ο Γιάννες, Ο Γιάννες επεπίρνιξεν Και πεγάδ' επήγεν, Γαργάριξεν η μαστραπά, Εγνέφιξεν ο ρδάκον Εξέβεν ρδάκος άγγελος Και θέλ' να τρώη τον Γιάννεν.
- Καλώς καλώς το πρόγεμα μ', Καλώς το δειλινάρι μ', Καλώς το τρώγω κι αγρυπνώ.Και κείμαι και κοιμούμαι.
- Παρακαλώ σε, ρδάκε μου, Άφ'σ' με κάν πέντ' ημέρας, Πάγω 'λέπω τον κύρι μου, Έρχουμαι κ' εσύ φά' με.
- Άρ' άμε, άμε, Γιάννε μου, Άμε κι αλήγορ' έλα. Ο Γιάννες μόνον έργεψεν, Ο ρδάκον εθερέθεν, Όντας τέρή το πέραγκιαν, Ο Γιάννες κατηβαίνει.
- Καλώς καλώς το πρόγεμα μ', Καλώς το δειλινάρι μ', Καλώς το τρώγω κι αγρυπνώ. Και κείμαι και κοιμούμαι.
- Άσε με, ρδάκον, άσε με, Άσε με, νε θερίον, Πάγω 'λέπω τη μάννα μου, Έρχουμαι κ' εσύ φά' με. - Αρ' άμε, άμε, Γιάννε μου, Άμε κι αλήγορ' έλα. Ο Γιάννες μόνον έργεψεν, Ο ρδάκον εθερέθεν, Όντας τερή το πέραγκιαν, Ο Γιάννες κατηβαίνει.
- Καλώς καλώς το πρόγεμα μ', Καλώς το δειλινάρι μ', Καλώς το τρώγω κι αγρυπνώ. Και κείμαι και κοιμούμαι.
- Παρακαλώ σε, ρδάκε μου, Θεού παρακαλίας, Ας πάγω 'λέπω τ' ορφανά, Δατάχκουμαι την κάλη μ'.
- Αρ' άμε, άμε Γιάννε μου, Άμε κι αλήγορ' έλα.
Ο Γιάννες μόνον έργεψεν, Ο ρδάκον εθερέθεν, Όντας τερή το περαγκιαν, Ο Γιάννες κατηβαίνει. Είχεν τα χέρα 'τ' πίσταυρα, Την γούλαν κρεμασμένον, Κι άλλ' οποπίσ' ο κύρις ατ' ,Φτουλίζ' γα γένα 'τ' κ' έρται, Κι άλλ' αποπίσ' η μάννα του. Καταματούται κ' ερται, 'σ όλτς αποπίσ' η κάλη του, χρυσή καβαλλαρέα, χρυσόν μήλον 'ς σο χέρ'ν ατής ,παίζει και κατηβαίνει, κατακαρδών' τον Γιάννεν ατ'σ ,και φοβερίζ' τον ρδάκον.
- Καλώς καλώς το πρόγεμα μ', Καλώς το δειλινάρι μ', Καλώς το τρώγω κι αγρυπνώ.Και κείμαι και κοιμούμαι.
- Σπαθίν κα έν' το πρόγεμά σ', Κοντάρ' το δειλινάρι σ', Φαρμάκ' να τρώς και αγρυπνάς. Και κείσαι και κοιμάσαι.
- Κόρ' απ' εμέν 'κ' εντρέπεσαι, Απ' εμέν 'κι φοβάσαι;
- Από εσέν 'κ' εντρέπομαι, Απ' εσέν 'κι φοβούμαι.
- 'Σ τον Θο σ', 'ς τον Θο σ', νε κόρασοον, τα γονικά σ' απόθεν;
- Η μάννα μ' απ' τους ουρανούς, Ο κύρη μ' απ' τα νέφα, Τ' αδέλφα μ' στράφτ'νε και βροντούν. Κ' εγώ γριλεύω ρδάκους, 'Σου πεθερού μου το τσακόν' σερέντα ρδάκων δερμα, έναν να παίρω και τ' εσόν, γίνταν σεράντα έναν.
- Καθώς που λες, νε κόρασον, Άμε απόθεν έρθες, Ας έν' ο Γιάννες χάρισμα σ', Έπαρ' 'τον κι άμε δέβα, Ας έν' ο Γιάννες αδελφό μ', Η κάλη του η νύφε μ', Του Γιάννε τα μικρότερας, είν' γυναικαδέλφα μ'

Ζωγραφία

Να έμνεν έναν πετούμενον σο ορμάν απές πουλόπο μ'
Κλαδίν κλαδίν επέτανα και εράευα τ' αρνόπο μ'

Γουρπάνι σ' ζωγραφία
Λάσκεσαι σα ρασία
Κανείται αρ' όσον έπιες
Αΐκα νερά τα κρύα.
Γουρπάνι σ' ζωγραφία

Να έμνεν έναν πετούμενον σο ορμάν απές πουλόπο μ'
Μοιρολογούνε τα ρασ(ι)ά και σαίρεται το ψόπο μ'.
Μοιρολογούνε τα ρασ(ι)ά κλαίγνε τα ποταμάκρ(ι)α
Ακούω πως μοιρολογούν τρέχνε τεμά τα δάκρ(υ)α.
Μοιρολογούνε τα ρασ(ι)ά κλαίγνε πουλί μ' το ορμία
Ο κόσμος όλον έφυ(γ)εν ε(γ)έντον ερημία

(δείτε το βίντεο)

Ινάν Θεόν και Eσένα

Αδα σον κόσμο'ν αγαπώ,
ινάν θεόν και εσένα (2)
αν θέλτ'ς δεβά σον ανοιχτήν,
και ρώτα για τ'εμένα

Εγώ για τ'εσέν και μόνο'ν
σύρω τη σεβντάς τον πόνο'ν
και το κιφαλί'μ σο μαξιλάρ
ο νους'ιμ εν σο δρόμο'ν

Εσέν ρίζα'μ ντο αγαπώ,
αν ίσως λίγο'ν ψέμα'ν (2)
Το χώμα'ν ντο καταπατώ,
να συρ και πιν το αίμα'ν

Εγώ για τ'εσέν και μόνο'ν
σύρω τη σεβντάς τον πόνο'ν
και το κιφαλί'μ σο μαξιλάρ
ο νους'ιμ εν σο δρόμο'ν

Κορ κρέμασον ενάν σταυρόν,
και ενά'ν θεόν προσκύνα (2)
σεράντα ψυία εσύ μη καίεις,
τερέν και αγάπα ίναν

Εγώ για τ'εσέν και μόνο'ν
σύρω τη σεβντάς τον πόνο'ν
και το κιφαλί'μ σο μαξιλάρ
ο νους'ιμ εν σο δρόμο'ν


Ο Μάραντον

Τον Μάραντον χαρτίν έρθεν, θα πάγει σην στρατείαν την νύχταν πάει σον μάστοραν, την νύχταν μαστορεύει κόφτ' ας τ' ασήμι πέταλα, κι ας το χρυσάφ' καρφία τον μαύρον ατ' καλίβωνεν κατάντικρυ 'ς σον φέγγον Αφήγηση... «κι η κάλ' ατ' παραστέκει ατόν με το χρυσόν μαντήλιν τα δάκρα τς εκατήβαιναν, καλομηνά χαλάζια καρφίν - καρφίν απλώνει ατόν, την γην δάκρα γομώνει Που πας, που πας, νε Μάραντε, κι εμέν' σ'ίναν αφίνεις; Αφίνω σε σον κύρη μου, σον εν Κωνσταντίνον. Αφίνω σε σην μάνα μου, την Αΐαν Ελένην Αφίνω σε σ' αδέλφια μου τους δώδεκι Αποστόλους." Που πας, που πας, νε Μάραντε, κι εμέναν ντό αφίνεις; Αφίνω σίλια πρόατα και πεντακόσια αρνόπα Αφίνω σε τον κρίαρον, τον χρυσοκωδωνάτεν αφίνω σε χρυσόν Σταυρόν κι αργυροδαχτυλίδι το δαχτυλίδ' πούλ'τσον και φα και το σταυρόν προσκύνα. Αφήγηση... "Εφτά χρόνα εδέβανε κι ο Μάραντον 'κ εφάνθεν κι ας εφτά χρόνα κι άλλ' απάν' σε μήνους υστερναίους καβαλλάρην επέντεσεν απαγκές σα ψηλά ραχία Κάτσεν κι ατέν ερώτεσεν, - Και τίνος νύφε είσαι; και τίνος είν' τα πρόατα; και τίνος είν' τ' αρνόπα; και τίνος έν' ο κρίαρον ο χουσοκωδωνάτες; Τη Μάραντ' είν' τα πρόατα, τη Μάραντ' είν' τ' αρνόπα τη Μάραντ' έν ο κρίαρον ο χρυσοκωδωνάτες εφτά χρόνα ενέμν' ατόν, κι άλλ' εφτά θ' αναμένω αν έρται έρτ' ο Μάραντον, κι αν κι έν, καλογερεύω! Ο Μάραντο σ' επέθανεν, εκείνος 'περτς ετάφεν σην ταφήν ατ παρέστεκα κι ασ' άσπρον ατ επέρα κι εμέναν εδατάχτε με την κάλη μ' δέβα έπαρ. Οπίσ' οπίσ' νε ξένε, οπίσ' κι απ' όθεν έρθες Ο Μάραντον επέθανεν... - Εγώ εσέν θα παίρω Εγώ καλόγρα γίνουμε, σο μοναστήρ' εμπαίνω, Καλόγερος θα γίνουμαι κι εγώ εσέν θα παίρω. Εγώ πέρδικα γίνουμαι και σα καφούλα εμπαίνω Κ' εγώ αητός θα γίνουμαι κι εσέναν θα αρπάζω. ............. Ατό το στιμνοδέσιμον τη Μάραντε μ' ομοιάζει."


Ερθέν Απρίλτς κι ο Μάης

Ερθέν Απριλτς κι ο Μάης
Κι ολογερα πρασινίζνε
Πλουμιστα τα τσιτσεκοπα
Ντ’ εμορφα που σκουντουλιζνε

Τα νιάτα χαιρουνταν
Τρεχνε αδα κι ακει
Ερχουνταν χελιδονεα
Και κελα’ι’δούν τ’ αηδόνια

Ανοιξη εισαι μαγισσα
Πρασινοφορεμεντσα
Τοι σεβνταληδες ουλτς μαευς,
Νε σκυλα ΄φορισμέντζα.

Τα νιάτα χαίρουνταν…

Ο γερο και η γραια

Ο γερον κι γραια
Πορπατουν παρεα
Ερθανε σο τελος τη ζωής.
Ο γερον ερουξε,
Την γραιαν εκουξεν
Δωμα το χεροπος
Λελεβω την ψυς

Καθουν κι αναπαουν
Και οροματαουν
Σην ζωην ντ’ επερασαν
Τα χρονια πως πανε
Οι νεοι εσπρινανε
Εζαρωσαν και εγερασαν.

Άετς εν ο κόσμος
Κι ειμες εμεις μονον,
Οσοι γεννιουν, αποθανε.
Μονο τα ρασία
Ατα κι εχνε ψύα
Χρονια και ζαμανια
Απομενε.


Αποψ κι οψε το βραδον

Τον πατεραμ’ εγω αγαπω
Ασεμενα πολανι
Την μαναμ’ εροθυμεσα
Εφταγω παλαλα’ι’

Αποψ κι οψε το βραδον
Εμπρεαμ ερθεν ο χαρον,
Τον θανατον κι ενουνιζα
Τεμετερτς πως θα χανω

Ο κυριμ’ εν αση Σαντα
Η μαναμ’ πολασεσα
Εγω το ρακιν κι επατο
Ατωρα πως εμετσα

Αποψ κι οψε…

(δείτε το βίντεο)


Καραλάζο

Καραλάζοοο
Και τεσον η καρδεα ετονε πολλα τρανονι
Από μικρον παιδι επεμνες ορφανονι

Αμαν,αμαν,αμαν

Καραλαζο έλα,
Ελα σην παρεας,
Εφεκες ερημον
Το φτωχο την φωλεας

Καραλαζοοο
Και εσυ εγάπανες τ’ εμορφα τα παρεας
Εφεκες ερημο το φτωχο την φωλεας

Αμαν,αμαν,αμαν

Καραλαζο έλα,
Ελα σην παρεας,
Εφεκες ερημον
Το φτωχο την φωλέας

Καραλαζοο
Και λαφρυ να εν πουλιμ’ το χωμα ντ’ εσκεπαες
Και με τα ντερτοπας ερουξες κι ενεπαες

Αμαν,αμαν,αμαν

Καραλαζο ελα,
Ελα σην παρεας
Εφεκες ερημον
Το φτωχο την φωλεας

*αφιερωμένο στη μνήμη του θείου μου Λάζαρου Παπαδόπουλου
(δείτε το βίντεο)


Την καρδιαμ’ θα σκιζ’ ατο

την καρδιαμ’ θα σκιζ’ ατο
θ’ εχω δυο καρδιας
σ΄ένα θα βάλω τα καημους
σ’ άλλο τ’ αροθυμιας

το αιμα νερο κι εινεται
οι Ρωμιοι κι τουρκευνε
κι ο αδερφος τον αδερφο
παντα θα αραευνε

πουλοπα ταξιδιαρικα
ένα μενεμαν φερτε
τα κυρουτκαμ’ κι ο αδερφομ’
αν ζουνε σε μεν πετε

το αιμα νερο….

Αναστενάζω σιουνταν
Τα ψηλα τα ρασια
Κι οντες πονω μαρεντανε
Τα φυλλα ασα κλαδια

Το αιμα νερο….

(δείτε το βίντεο)


Το αιμαμ’ ασην καρδιαμ’

Το αιμαμ’ ασην καρδιαμ’
Άλλο κι τσιμπονιζ’
Εσπρινανε τα μαλλιαμ’
Κι η ψυμ’ κι ταγιανιζ

Το ματιμ’ θωλον
Το αιμαμ’ παγων
Αραευω γω τον θανατον

Αφου κι επορω να πινω
Ένα χουλιαρ νερο
Σουμας επαρμε Χριστε μου
Αποψ ους να μερον

Επαρμε σουμας
Να τερω ντε φτας
Και ολον τον κοσμο συγχωρας


Ρασοπουλον

Οχ, ρασοπουλο θα εινουμε
Σα ρασα θα γυριζω
Σα κλαδοπα θα καθουμε
Και θα χελιδονιζω

Ρασοπα σκιζω κι ερχομε
Τα γοναταμ’ κι τσιζνε
Θα παγω και θα ερχουμε
Το καρδοπος θα κλεφτω

Η δυσ’ εφεκεν τα ρασα
Κ’ εκατσε σα καμμενα
Τρυγωναμ’ αφς τα κυρουτκας
Και ελα με τ’ εμενα

Χρυσαγγελος θα ινουμε
Χρυσα φτερα θα φερω
Θα κονευω στ’ εγκαλιοπος
Θα περοσε και φεβω

(δείτε το βίντεο)


Βαλτε μαχαιρια διστομα

Ο’ι’, ο’ι’, βαλτε μαχαιρια δισταυρα
Την καλημ’ να ορεαζω
Κι αν ερχουνταν να περν’ ατεν
Πολλους θα μαχαιρεαζω

ο’ι’,ο’ι’, δυο μαχαιρια ξιμιγγα
σην καρδεαμ’ καρφωμενα
εβγαλτε και τερεστε τα
πως είναι ματωμένα

ο’ι’,ο’ι’, εσυ Θεέμ’ βοηθαμε
ατοιν αν κι επορουνε
τ’ αρνοπομ’ ασα χεροπαμ’
να παίρνε πολεμουνε.

(δείτε το βιντεο)

Ο κουμπάρομ’

Ο κουμπαρομ’, ο κουμπαρομ’
Ο φιλομ’ ο καλοσιμ’
Με το στεφαν ντε κρατησε
Εγεντον συγγενος ιμ

Τα ευσια ντ’ επερατε
Γομονε πεντε αμπαρεα
Να ειστε παντα αξιοι
Κουμπαρε και κουμπαρα

Το σημερνον το δεσιμον
Τεμον η κουμπαριαν
Σπικτα εκορδιλεασα
Απες και σην καρδίαμ’

Τα ευσια ντ’ επερατε….


Θεέμ’ ασην ανατολη

Μερ’ εν μανα ο αδερφομ’
Μερ’ εν , μερ επηεν,
Γιαμ κι ζει και γιαμ κι ελεπ,
Και γιαμ κι αφουγκρατε,
Μερ’ εν μανα ο αδερφομ’
Θα ποθανω ασο καημομ’

Θεέμ’ ασην ανατολη
Αγγελος αμον πουλιν
Πως θα φερ μαυρον χαμπερ
Το ιστερ και τ’ απιστερ

Μερ’ εν μανα η πατσιμ’
Μερ’ εν , μερ επηεν,
Η καρδιαμ’ γεραλιν
Και η ψυμ’ ελυεν
Μερ’ εν μανα η πατσιμ’
Άλλο κι κρατεει η ψυμ’

Θεέμ’ ασην ανατολην….

(δείτε το βίντεο)


Εγω τιναν εγαπανα

Εγω τιναν εγαπανα
Ατωρα εντον νυφε
Ατωρα εντον νυφε

Τα’ εξωπορτον εσπογγιζεν
Ειδεμε και εκρυφτεν
Ειδεμε και εκρυφτεν

Ειπατε να μη κρυφκεσε
Απ’ ατωραν εδεβεν
Απ’ ατωραν εδεβεν

Τον αντρα τιναν επηρες
Εκεινον καλοτερε
Εκεινον καλοτερε

συνεχίζεται....

στίχοι ποντιακών τραγουδιών

η πρώτη ''φουρνιά'' με στίχους από ποντιακά τραγούδια, που δημοσιέυονται στη σελίδα μας

Πάρθεν η Ρωμανία

Έναν πουλίν, καλόν πουλίν, εβγαίν' από την Πόλιν,ουδέ σ' αμπέλια ' κόνεψεν, ουδέ σα περιβόλια, επήγεν και ν' εκόνεψεν σ' Αγιά-Σοφιάς την Πόρταν.Έδειξεν τ'έναν το φτερόν, σο αίμαν βουτεμένον.Και σ' άλλο το φτερόν αθέ, χαρτίν βαστά γραμμένον.Ατό κανείς 'κι αναγνώθ', κανείς 'κι ξερ' ντο λέγει,μηδέ κι ο Πατριάρχης μου με όλους τους παπάδες.Κι έναν παιδίν, καλόν παιδίν, πάει και αναγνώθει.Σίτ' αναγνώθει, σίτια κλαίει, σίτια κρούει την καρδίαν:Ν' αηλί εμάς και βάι εμάς, , 'πάρθεν ή Ρωμανία! Επαίραν το Βασιλοσκάμ’ κι ελλάεν Αφεντία.Μοιρολογούν τα εκκλησιάς, κλαίγνε τα μαναστήριακι Αϊ-Γιάννες ο Χρυσόστομον κλαίει, δερνοκοπισκάσαι.Η Ρωμανία αν πέρασεν, ανθεί και φέρει κι άλλο …

(δείτε το βίντεο , δείτε την παρτιτούρα)

Αητέν’ τς επαραπέτανεν

Αητέν' τς επαραπέτανεν

ψηλά σα επουράνια

και τα τζαγκία ατ' κόκκινα

και το τσαρκούλν' ατ' μαύρον,

εκράτνεν και σα κάρτζια του

παλληκαρί βραχιόνας.

- Αητέ μ', για δος με ασό κρατείς,

για πε με όθεν κείται.

- Ασό κρατώ κι δίγω σε,

αρ όθεν κείται λέγω.

Για ποίσον σιδερέν ραβδίν

καί χάλκινα τσιαρούχιακι

έπαρ σο χέρι σ' τη στράταν

κι όλεν το μονοπάτι.

Ακεί σο πέραν το ρασίν,

σ' αλάτ' επ' εκεί μέρος,

μαύρα πουλία τρώγν' ατον

και ασπρα τριγυλίσκουν.

- Φατέστε, πουλία μ', φατέστε,

φατέστε τον καρίπην,

σήν θάλασσαν κολυμπετής,

σ' όμάλια πεχλιβάνος,

σον πόλεμου τραντέλλενας,

ρωμαίικον παλληκάρι

(Δείτε την παρτιτούρα)


Η κορ επείεν σο παρχάρ

Η Κορ επείεν σον παρχάρ, έ ει πουλήμ-πουλήμ

Να είνεται ρομάνα, έλα έλα λέγωσε (δις)

Και για τ’ ατέν θα είνουμε, έ ει πουλήμ-πουλήμ

Και κυνηγός σ’ ορμάνια, έλα έλα λέγωσε (δις)

Παρχαρομάνα εποίκε σε, έ ει πουλήμ-πουλήμ

Κι εγέντ’ς λαλασαρία, έλα έλα λέγωσε (δις)

Εσέγκες με και σήν σεβτάν, έ ει πουλήμ-πουλήμ.

Τερείς με κρύα-κρύα, έλα έλα λέγωσε (δις)

Η κορ εξέβεν σο παρχάρ, έ ει πουλήμ-πουλήμ

Εγέντονε ρομάνα, έλα έλα λέγωσε (δις)

Εφώταξεν και ο παρχάρτς, έ ει πουλήμ-πουλήμ

Εμόρφηναν τ' ορμάνε, έλα έλα λέγωσε (δις)


(Δείτε το βίντεο)


Το τσαμπασίν

Εκάεν και το τσάμπασιν

Κι επέμναν τα τουβάρια, γιαρ γιαρ αμάν (δις)

Και ν’ερρούξαν σό γουρτάρεμαν

Τ’Ορτούς τα παλληκάρια οφ οφ αμάν

Κλαίν τα πουλόπα τη Θεού

Κλαίν τα πεγαδομάτια, γιαρ γιαρ αμάν (δις)

Κλαίει το τσιαμπλούκ, το καρακιόλ

Κλαιν τ’ έμορφα τ’ ελάτια, οφ οφ αμάν.

Εκάεν και το τσάμπασιν σπίτε κι θ’απομένε, γιαρ γιαρ αμάν (δις)

Τρανοί, μικροί, φτωχοί, ζεγκοίν

Ολ’ κάθουνταν και κλαίγνε, οφ οφ αμάν.

Αρ εκάεν κι εμανίεν όλεν το παρχάρ

Και ν’εκές τιδέν κι επέμνεν, μαναχόν σαχτάρ (δις)

(Δείτε το βίντεο
Δείτε την παρτιτούρα)


Σεράντα μήλα κόκκινα

Σεράντα μήλα κόκκινα πούλι μ’

σ’ ένα μαντήλ δεμένα (δις)

σεράντα σεβτάς κι’ αν εφτάς ρίζαμ

κ’ ευρίκ’ς κι άμον εμένα (δις)

τ’ ομάτες ασάν ουρανόν πουλι μ’

αστρέν πα κατηβάζνε (δις)

πόσα καρδόπα ν’ έκαψες ρίζαμ

και ποσα αναστενάζνε (δις)

Σεράντα μήλα κόκκινα πούλι μ’

σή σειράν τιζεμένα (δις)

επάρ’ αρνόπομ την στρατάν ρίζαμ

ντο θα φερ’ τσε σ’ εμένα (δις)

Για έλα έλα πούλι μ’ με τεμέν έλα γιάβρι μ’

το νόστιμον το τέρεμας πούλι μ’ θα σύρ’ και παίρ’ τ’ αχούλι μ’. (δις)

(Δείτε το βίντεο
Δείτε την παρτιτούρα)



Τη Τρίχας το γεφύρ'

Ακεί πέραν σo Δρακολίμν', ση Τρίχας τo γεφύριν, χίλιοι μαστόρ' εδούλευαν και μύριοι μαθητάδες. 'Όλεν τ' ήμέραν έχτιζαν, τη νύχταν εχαλάουτον. Οι μάστοροι εχαίρουσαν, θε να πλεθύν' η ρόγα, οι μαθητάδες έκλαιγαν, τσι κουβαλεί λιθάρια; Κι ατός ο πρωτομάστορας νουνίζ' νύχταν κι ημέραν. -Ντο δεις με, πρωτομάστορα και στένω το γεφύρι σ'; -Αν δίγω σε τον κύρη μου, άλλο κύρην πα ‘κ’έχω! -Ντό δεις με, πρωτομάστορα και στένω το γεφύρι σ’; -Αν δίγω σε τη μάνα μου, άλλο μάναν πα ‘κ’έχω! -Ντό δεις με, πρωτομάστορα και στέκει το γεφύρι σ’; -Αν δίγω σε τ' αδέλφια μου, αλλ' αδέλφια πα ‘κ’ έχω! -Ντό δεις με, πρωτομάστορα, σταλίζω το γεφύρι σ’; -Αν δίγω σε και τα πουλιά μ', αλλο πουλιά πα ‘κ’ έχω! -Ντό δεις με, πρωτομάστορα, στερένω το γεφύρι σ’; -Αν δίγω σε την κάλη μου, καλύτερον ευρήκω! Μενεί και λέει την κάλην ατ', αγλήγορα να έρται. ‘Κόμαν τον Γιάννεν ‘κ’ ελουσεν και σο κουνίν 'κ' εθέκεν, ‘κόμαν τα χτήνια ‘κ’ έλμεξεν, τα μουσκάρια ‘κ’ εδέκεν, διπλομενεί την ερημον με τα’ αοίκον πουλόπον. Σάββαν να πάει σο λουτρόν, την Κερεκήν σον γάμον και την Δευτέραν τον πουρνόν αδά να ευρισκάται. Σάββαν επήγεν σο λουτρόν, την Κερεκήν σον γάμον και την Δευτέραν τον πουρνόν σο Δρακολίμν' ευρέθεν. -Κάλη μ’, ακεί σο Δρακολίμν' ερρούξεν το σκεπάρι μ’, αν βουτάς κι εσύ παίρ’ τς ατο, είσαι τ' εμόν η κάλη. Πέντε όργέας κατηβαίν’ και με την τραγωδίαν, κι αλλα πέντε ξαν κατηβαίν’ με τη μοιρολογίαν. -Κι αρ 'κι πονώ τα κάλλια μου κι αρ ‘κί πονώ τη νέτε μ', πονώ και κλαίω το πουλί μ', ντ' εφέκα κοιμισμένον. Πως τρομάζνε τα γόνατα μ’, να τρομάζ’ το γεφύρι-σ' κι άμον ντο σείουν τά μαλλιά μ', να σείουν οι διαβάτοι κι άμον ντο τρέχνε τα δάκρυα μ', να τρέχει το ποτάμι. -Ευχέθ’, κάλη μ’, ευχέθ’, κάλη μ’, ευχέθ’, μη καταράσαι, αδέλφια έεις σην ξενιτειάν, έρχουνταν και διαβαίνε. -Κι άμον ντο στέκν’ τα γόνατα μ’, να στέκ’ και το γεφύρι κι ΄άμον ντο στέκνε τα μαλλιά μ’, να στέκνε οι διαβάτοι, κι άμον ντο στέκνε τα δάκρυα μ’, να στέκει το ποτάμι. Τρι’ αδέλφια έμνες εμείς κι οι τρεις καταραμένοι, είνας έχτσεν την Άδεσαν κι άλλε το Δεβασίριν κι εγώ η τρισκατάρατος της Τρίχας το γεφύριν

(Δείτε την παρτιτούρα)


Την πατρίδαμ έχασα

Την πατρίδαμ έχασα έκλαψα και πόνεσα

λύουμαι κ’ αρωθυμώ oϊ οϊ οϊ οϊ ν’ ανασπάλω και πορώ (δις)

Μίαν κ’ άλλο σήν ζωήμ’ σο πεγάδιμ’ σήν αυλήμ’

νέροπον ας έπινα, oϊ οϊ οϊ οϊ και τ’ ομάτεαμ’ έπλυνα (δις)

Τα ταφίαμ έχασα ντ’ έθαψα κ’ενέσπαλα

τεμετέρτς αναστορώ, oϊ οϊ οϊ οϊ και σο ψώπομ’ κουβαλώ (δις)

Μίαν κ’ άλλο σην ζωήμ’ σο πεγάδιμ’ σην αυλήμ’

νέροπον ας έπινα, oϊ οϊ οϊ οϊ και τ’ ομάτεαμ’ έπλυνα (δις)

Εκκλησίας έρημα Μαναστήρεα ακάντηλα

πόρτας και παράθερα oϊ οϊ οϊ οϊ έπεμναν ακράνοιγα (δις)

Μίαν κ’ άλλο σην ζωήμ’ σο πεγάδιμ’ σην αυλήμ’

νέροπον ας έπινα, oϊ οϊ οϊ οϊ και τα’ ομάτεαμ’ έπλυνα. (δις)

(Δείτε το βίντεο)




Η μάνα εν κρύον νερόν

Όταν γερά η μάνα και άλλο κε μπορεί (2)

α τότε θελ βοήθειαν α τότε θελ ζωήν ...

α τότε θελ ζωήν

κι όταν θα έρτε η ώρα και άλλο κι θα ζει

αμά κι φτας το χρέωσις θα καίετε η ψυς

η μάνα εν κρύον νερόν και σο ποτήρ και μπεν

η μάνα να μη είνετε η μάνα να μη εν

η μάνα να μη εν

η μάνα εν βράχος η μάνα εν ρασίν (2)

σο δύσκολον την ώρας μανίτσα, μανίτσα, μανίτσαμ θα τσαείς

η μάνα εν το στήριγμαν τη χαράς το κλαδίν

τατινές η εγάπη κε βρίετε ση γην

η μάνα εν κρύον νερόν...

θα δέαβένε τα χρόνια θα έρουμε και μεις (2)

ατά είναι με τη σειράν κι θα γλυτών κανείς...

κι θα γλυτών κανείς

και ολ πρεπ να εξέρουμε σ ‘αούτο τη ζώην

Χωρίς τη μάνας την ευχήν κανείς κε λεπ χαΐρ

(Δείτε το βίντεο)



Τ’ Ηλ’ το Κάστρον

Όλα τα κάστρα είδα κι όλα γύρισα κι άμον του Ηλ’ το Κάστρον, κάστρον κ’ έτονε. Σεράντα πόρτας είχεν κι όλα σίδερα κι εξήντα παραθύρια κι όλια χάλκενα. Και του γιαλού η πόρτα έτον μάλαμαν. Τούρκος το τριγυρίζει, χρόνους δώδεκα, μηδ’ εμπορεί να παίρει, μηδ’ αφήνει ατο. Κι ένας μικρός τουρκίτσος, ρωμιογύριστος, ρόκαν και ροκοτζούπιν βάλ’ σα μέσα του, αδράχτι και σποντύλι παίρ’ σα χέρια του, μαξιλαρίτσαν βάλει κι εμπροζώσκεται κι εγέντονε γυναίκα, βαριασμένισσα. -Άνοιξον, πόρτα, άνοιξον, καστρόπορτα, άνοιξον να εμπαίνω, Τούρκοι διώχνε με. Ν’αηλί εμέν την μάρσαν, τη χιλιάκλερον και που ναπαιδοποίγω, χειμωγκόν καιρόν. Άνοιξον, πόρτα, άνοιξον, καστρόπορτα, άνοιξον να εμπαίνω, Τούρκοι διώχνε με. Το Κάστρον ‘λογυρίζει και μοιρολογά κι η κορ’ απέσ’ ακούει και καρδοπονά. -Κι απ’ όθ’ εμπαίν’ ο ήλεν, έμπα απέσ’ κι εσύ κι απ’ όθ’ εβγαίν’ ο φέγγον, έβγα έξ’ κι εσύ. Κι άμον ντ’ ενοίγε η πόρτα, χίλιοι έτρεξαν κι άμον ντ’ εκαλονοίγε, μύριοι έτρεξαν. Κι άλλοι την κόρ’ αρπάζνε κι άλλοι τα φλουριά κι από το παραθύρ’ η κορ’ επήδησε, σε παλληκάρ’ αγκάλιας ψυχομάχησε.



Καλόν κορίτσ'

Καλόν κορίτσ',

καλόν κορίτσ'

καλόν κι ευλοημένον

ση χώρα φαίνετ' άσκεμον,λελέβω ατό,

σε μέναν φωταγμένον.

Καλόν κορίτσ' εχόρευαντ' έμορφα τα κορτσόπατα

τα κάλλια τουν εσείουσαν,λελέβ' ατά,

άμον μανουσιακόπα.

Καλόν κορίτσ' για χόρεψονεσύ τεμόν φραντάλαντα

αμάραντα μαραίν' πουλί μ',λελέβω σε,

και τεσόν η εγκάλιαν.

(Δείτε το βίντεο)


Τρυγώνα

(Μετά από κάθε στίχο ακολουθεί το ρεφρέν: η Τρυγόνα, η κορώνα.)

Ακεί πέρα σ' ορμανόπον,

έστεκεν κι εποίνεν ξύλα.

Τα ξύλα τ'ς έταν οξέας,

κι άντρας ατ'ς έτον μυξέας.

Πορπατεί και πάει ομάλα,

το ορταρόπα τ'ς αρνομάλλα.

Πορπατεί και πάει τίκα

τ' ορταρόπα τ'ς είν' τιφτίκα.

(Δείτε το βίντεο
Δείτε την παρτιτούρα)

Ζιπάν ζιπί

Ζίπαν ζίπ η κάρδιαμ γομάτον' όνερα

λάσκεται απάν σα παρχάρεα σα κρύα νερά

Κάθουμ' ώρας και νουνίζω μικρόν πούλοπομ'

την ανάσας να έρται κρούει απάν σον πρόσωπομ

Να τερείς μεν και να σκίεις μεν μασέρ κοφτερόν

να σασέβω να μη εξέρω που κές να τερώ

Να τρομάζω και να στέκω άμον ιαντζούις

να ανοίγω τα σερόπαμ και κει απές να ρούεις

Να ερχεσαι γρυβών τς απάνι μ'

να σφιγγ'ς να τσιχρώντς

τα ντερτια ντο ειν' απεσ ιμ ολα να λαρωντς.

(Δείτε το βίντεο)

συνεχίζεται...